,

Zelfbeeld ontwikkelen

Aandacht
Wortels (identiteit) – zelfbeeld

Een reëel zelfbeeld vormen

Het hebben van een goed zelfbeeld is nodig voor het maken van reële plannen en deze plannen ook ten uitvoer brengen. Het verhaal van de kippenjongen van Fiji maakt dit duidelijk.

  • De kippenjongen

    Sujit Kumar is na de dood van zijn moeder en de moord op zijn vader als klein kind door zijn opa jarenlang in het kippenjong gehouden zonder aan noemenswaardig menselijk contact blootgesteld te zijn. Toen hij na verloop van tijd door een welzijnswerker werd gevonden en bevrijd is hij, omdat er niet echt andere voorzieningen voorhanden waren, naar een bejaardentehuis gebracht. Daar is hij vervolgens meer dan twintig jaar aan een bed vastgebonden, verwaarloosd en mishandeld. Toen hij na al deze verschrikkelijke jaren werd gered door Elizabeth Clayton, die hem toevallig ontdekte, is hij door haar opgenomen en met ongelooflijk veel liefde omringd.

    Hoewel Sujit sindsdien door de zorg van velen een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt betreffende motoriek, emoties en sociale vaardigheden, bleef het altijd nog de vraag of hij een zelfbeeld ontwikkelde. aangezien Sujit niet kan praten en geen gebarentaal kan gebruiken of over een andere manier beschikt om vragen te beantwoorden was de vraag: hoe komen we hierachter? Om te kijken of een dier een zelfbeeld heeft wordt in de diergedragskunde vaak gebruikgemaakt van de spiegeltest die in 1970 is ontworpen door Gordon Gallup. Bij de spiegeltest laat je een dier in de spiegel naar zichzelf kijken, soms nadat je ongemerkt een stip op het hoofd van het dier hebt gezet. Als het dier de relatie legt tussen zijn eigen bewegingen en datgene wat hij in de spiegel ziet, bijvoorbeeld door de stip op zijn eigen hoofd aan te raken, dan geeft dat een indicatie voor de gedachte dat het dier begrijpt dat de spiegel een reflectie van zichzelf is en dat de reflectie geen ander dier is. Sommige mensapen en waarschijnlijk ook sommige olifanten, dolfijnen en zelfs een vogelsoort, de Euraziatische ekster, hebben een zekere mate van zelfbeeld.

    Afgaande op de reactie van Sujit op zijn eigen spiegelbeeld, denken we niet dat Sujit een zelfbeeld ontwikkeld heeft. Hij is gefascineerd door de spiegel, maar reageert niet op zijn eigen spiegelbeeld alsof hij naar zichzelf kijkt. Zo aait en kust hij bijvoorbeeld zijn eigen spiegelbeeld en als je een stip op zijn voorhoofd tekent zonder dat hij het merkt probeert hij nooit om de stip op zijn voorhoofd aan te raken. Ook lijkt hij niet echt verbaasd over die stip te zijn. In andere gedragingen zien we eveneens geen indicatie dat er bij Sujit sprake zou zijn van een zelfbeeld. Dit ontbreken van een zelfbeeld is een van de oorzaken voor het uitblijven van bepaalde ontwikkelingen bij Sujit, zoals het oplossend vermogen of het maken van plannen en het werken aan iets toekomstigs. Sujit lijkt altijd in het moment te leven en zich te laten sturen door de krachten van dat moment. Deze krachten komen vooral neer op het willen ervaren van genot en het vermijden van pijn. Op basis van deze krachten wil hij iets op het moment, bijvoorbeeld eten bij honger of het zien van eten, of iets willen vermijden, zoals iemand die boos is of een brandend vuur. Het ontbreken van een zelfbeeld zorgt er mede voro dat hij altijd afhankelijk van anderen zal blijven.

    (uit: IK, de beste versie van jezelf, Margriet Sitskoorn, 2016 Vakmedianet Deventer, blz 63-64)

Het is dus belangrijk dat we überhaupt een zelfbeeld ontwikkelen om te kunnen functioneren en als je de juiste richting op wil in je leven dan is ‘een zelfbeeld’ alleen niet voldoende: een reëel zelfbeeld, een zelfbeeld dat klopt bij hoe jij gemaakt bent, is dan belangrijk.

Als je zelfbeeld niet klopt, als jij in de spiegel iets anders ziet dan de werkelijkheid dan ga je ook plannen maken en acties ondernemen die horen bij een beeld dat niet klopt. Dan ga je dus dingen doen die niet bij je passen.

Het is belangrijk dat jij jezelf in de spiegel gaat zien zoals je werkelijk bent. Alleen dan kun jij de juiste keuzes voor je toekomst maken en de juiste richting in slaan…

Acties:

  • Maak het werkblad
,

Energie-emmer

Aandacht
 Wortels (Identiteit) – Energievreters

Emmer

Je kunt jouw energie vergelijken met een emmer. Je lichaam maakt energie dat in de emmer gaat en jij gebruikt energie bij activiteiten dat aan de onderkant, via de kraan, weer uit de emmer gaat.

Je emmer vullen

De werkelijke energie in je emmer is de fysieke energie, ofwel de energie die je lichaam maakt uit glucose, vetzuren en eiwitten. Je kunt door te eten je reservoir bij de kraan vullen en door te slapen herstellen de processen in de kraan zich, zodat er ook energie gemaakt kan worden in de kraan. Door de slaap draait de kraan zich open en vult je emmer zich met energie die uit je voeding is gemaakt.

De andere kraan geeft je mentale kracht. Het is eigenlijk geen energie, maar een bindmiddel. Als je iets doet wat je leuk vind, hobby’s, in de natuur zijn, in de stilte zijn, of ontspannen bewegen, dan open je deze kraan en komt er wat meer bindmiddel in je emmer, er komt extra mentale kracht. Het is, als je heel letterlijk naar de processen in je lichaam kijkt, dus niet waar dat activiteiten je ‘energie kunnen geven’.

Er zijn geen energie-gevende activiteiten, behalve slapen.

Ook het eten zelf kost energie, maar het voedsel levert dan weer energie op. Activiteiten die je leuk vindt leveren wel mentale kracht op waardoor je langer door kunt gaan.

Mentale kracht

Deze mentale kracht zorgt ervoor dat je energie minder snel opgaat en als je energie helemaal op is en je emmer is helemaal leeg dan kun je op deze kracht nog eventjes doorgaan.

Het bindmiddel maakt de energie wat dikker in je emmer, waardoor het minder hard wegloopt. Als je dus leuke dingen doet, dingen die jou mentale kracht geven, dan zorgt dit ervoor dat je tóch nog door kunt gaan al heb je totaal geen energie meer. Als je totaal uitgeblust op de bank zit na een dagtocht van 30 kilometer in de zon en je wordt uitgenodigd om in dat geweldige top restaurant te gaan eten die avond wat je al zo lang en graag wilde, dan kun je toch van de bank afkomen en zonder dat je nog energie hebt genieten van een avond in het restaurant.

Of als je nog een heel klein beetje energie in je emmer hebt, voor misschien 5 minuten, en je gaat een wandeling maken waar je écht superveel van geniet dan gaat de bindmiddel kraan ook open en zul je merken dat je energie minder snel leeg loopt, je houd het zo een half uur nog vol. Ga je met hetzelfde beetje energie de wc schoonmaken dan blijft de bindmiddel kraan dicht en merk je dat je binnen twee minuten helemaal leeg getrokken bent en totaal geen energie meer over hebt.

Energie gebruiken

De kraan onderaan jouw emmer gaat dus open als je een activiteit gaat doen, zodat de energie uit je emmer uit de emmer komt en gebruikt kan worden voor de activiteit. Je zet de bak van jouw activiteit onder het kraantje en de energie loopt uit de emmer jouw activiteiten bak in. De energie uit de emmer wordt gebruikt voor jouw gekozen activiteit die bij jou past!

Maar heel veel mensen hebben ook gaten onderin hun emmer. Energielekken. Ze zijn bezig zichzelf te veranderen, hebben energie-zuigende mensen om zich heen, doen dingen die ze niet moeten doen, etc. en daardoor lekt er energie weg uit hun emmer.

Als je weinig dingen doet die je mentale kracht geven (stilte, natuur, hobby’s, bewegen) dan lekt het heel snel weg, want dan is je energie een dunne waterige substantie. Als je wel regelmatig dingen doet die je mentale kracht geven, dan loopt je emmer langzamer leeg, maar uiteindelijk loopt het wel leeg!

Acties:

  • Waar zitten jouw energie lekken?
  • Hoe kun jij de gaten onderin je emmer dichten?
  • Waar heb jij hulp bij nodig, zodat je energielek verdwijnt?
  • Wat moet en/ of kun jij delegeren, zodat er minder energie weglekt?
,

Prioriteiten

Aandacht
 Wortels (Identiteit) – Energievreters

Waar moet jij mee stoppen?

Veel mensen verliezen ontzettend veel energie met het doen van dingen die ze helemaal niet moeten doen. Ze geven les, terwijl ze niet de roeping, eigenschappen en talenten hebben om onderwijs te geven. Ze doen vrijwilligerswerk met kinderen, terwijl ze niet de roeping, eigenschappen en talenten hebben om met kinderen te werken.

In de komende weken ga je steeds een stapje dieper onderzoeken hoe jij gemaakt bent en waarvoor jij in de wieg bent gelegd. En dat gaat je helpen om steeds beter te ontdekken wat je wel moet doen. Maar over het algemeen weet je, doordat het je gewoon ontzettend veel energie kost, eigenlijk al wel wat je niet zou moeten doen en toch doet.

Het woord ‘eigenlijk’ kan je daar goed bij helpen. Eigenlijk zou ik niet …. moeten doen.

Wat kun jij invullen op de plek van de puntjes? Wat zou jij ‘eigenlijk’ niet meer moeten doen? Wat kost jou eigenlijk ontzettend veel energie?

Als je persoonlijke gesprekken hebt met een coach bij dit traject dan krijg je een map met daarin een werkboek en daarin komt op een gegeven moment een energie analyse aan bod. Deze geeft je extra inzicht in waar jij ‘eigenlijk’ mee zou mogen stoppen.

Acties:

  • Maak het werkblad
  • Stop met de activiteiten die je ‘eigenlijk’ niet meer zou moeten doen
,

Zuigen of Bruisen

Aandacht
Wortels (Identiteit) – Energievreters

Bruis jij?

Je kent het vast wel, je hebt van die dagen dan voel je je somber, futloos en je hebt minder energie. Dan heb je vooral behoefte aan rust en meestal geen zin om andere mensen te ontmoeten. Je ontkomt er helaas niet altijd aan, maar als je het voor het zeggen had, dan trok je je terug. De stilte in….. rust.

Maar je kent wellicht ook wel van die dagen waarop je bruist van de energie en je de hele wereld lijkt aan te kunnen. Niets houd je tegen om datgene te doen wat op je programma staat. Je doet met passie en plezier je de dingen die op je pad komen. Je voelt je blij en succesvol.

Ben je in balans?

In de eerste situatie mopper je en klaag je veel en je zult het gevoel hebben dat mensen je uit de weg gaan. Je zuigt hun energie en dat voelt niet prettig voor hen. Je bent net een zuigtablet, je weet wel zo’n tablet die vocht opzuigt en opzwelt. En in deze situatie zwel je op van zieligheid.

In de tweede situatie bruis je van de energie, ben je gepassioneerd en vol plezier. In deze situatie zullen mensen graag bij je zijn en met je om willen gaan. Je bent net een bruistablet. Zo’n tablet die in het water begint te borrelen en bruisen en die zo lekker is voor als je in bad gaat. Je bruist van kracht en voelt je vrij en in balans.

We kennen allemaal beide situaties wel. Soms ben je een zuigtablet en soms een bruistablet. Dat mag ook en dat hoort ook bij het leven. Maar als de dagen dat je een zuigtablet bent niet in balans zijn met de dagen dat je een bruistablet bent dan is er werk aan de winkel.

Belemmeringen

Het probleem is vaak dat je allerlei belemmeringen ervaart om te stoppen met zuigtablet te zijn, zeker op de dagen dat je je gewoon niet zo goed voelt, dat je somber bent en futloos.

Als jij vaker een bruistablet wil zijn moet je deze belemmeringen opruimen! Welke belemmeringen heb jij om je weer energiek en krachtig te gaan voelen?

Je omgeving

Heb jij familie, vrienden, collega’s of buren die je liever ontwijkt, omdat ze veel energie van je vragen? Logisch! Dit zijn echte ‘zuigtabletten’ voor jou. Ze zuigen je leeg! Je hebt vast ook wel mensen om je heen waarbij je het fijn vind om bij te zijn. Deze zogenaamde ‘bruistabletten’’ geven je energie. Heerlijk om je aan op te laden!

Bruistabletten zijn vrolijk en levendig, integer, authentiek, toegewijd en betrokken. Ze spreken waardering uit en nemen verantwoordelijkheid voor hun gedrag en acties. Daardoor zijn ze vaak persoonlijk én zakelijk succesvoller.

Wat een verschil met zuigtabletten, die alleen maar energie kosten en waar je zo snel mogelijk bij weg wilt. Ze klagen, zijn ongelukkig en voelen zich slachtoffer van de situatie.

Bruistabletten geven je positiviteit, ideeën, bezieling, zijn vaak krachtig en stralen energie uit. Het is fijn om daarbij in de buurt te zijn en je er door te laten enthousiasmeren.

Zuigtabletten zuigen je leeg, kosten je energie en halen je in alle opzichten onderuit. Je ontmoet ze ‘liever niet’ en je komt uitgeput thuis.

Als jij een bruisend leven wil leiden dan is het belangrijk om je te omringen met bruisende mensen. Je creëert daarmee een omgeving waarin de kansen op succes groter zijn.

Het is dus ook belangrijk dat je afscheid gaat nemen van de zuigtabletten in je leven. Hoe moeilijk dat soms ook kan zijn. Afscheid nemen betekent niet dat je ze nooit meer kunt zien of ontmoeten, maar het betekent wel dat je je belangrijkste tijd niet meer aan hen besteed en je grenzen stelt in tijd en gedrag.

Van wie heb jij afscheid te nemen? Of… met wie zou jij minder tijd willen doorbrengen?

Acties:

  • Maak het werkblad
  • Word je bewust van de personen waar jij minder tijd mee wil gaan doorbrengen of zelfs afscheid van wil gaan nemen.
,

Veranderen

Aandacht
Wortels (Identiteit) – Energievreters

Verantwoordelijkheid nemen

Als je jezelf wil veranderen dan accepteer je eigenlijk jezelf niet helemaal. Als je eigenschappen van jezelf ‘niet ok’ vind en daarmee afwijst dan ben je niet meer ‘heel mens’. Het is dus belangrijk om te gaan zien wat de kwaliteit in jouw valkuil is en die kwaliteit te vergroten, zodat je minder vaak in je valkuil zult stappen. Dat betekent dat jij verantwoordelijkheid moet nemen over je eigen schaduw. Stop met jezelf te willen  veranderen, maar ga jezelf ontwikkelen! Haal de eigenschappen uit je schaduw en ontwikkel ze tot prachtige kwaliteiten.

Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen schaduw

Alles wat misgaat, de plagen in je leven, zeggen bijna altijd iets over jouw kwaliteiten die je in het donker hebt gehouden. Alle eigenschappen van jezelf die je als ‘niet ok’ hebt bestempeld. In je onderbewuste blijft opgeslagen waar jij in de loop van je ontwikkeling hebt besloten dat je je daarmee niet wenst te identificeren. In je schaduw zitten alle negatieve aspecten van jezelf (wat dus eigenlijk valkuilen van prachtige kwaliteiten zijn) en de  verdringing van die eigenschappen gebeurt altijd in samenspel met je omgeving. Je kunt als kind namelijk nog niet begrijpen dat papa en mama het niet zo bedoelen.

Daardoor toon je maar een gedeelte van wie je werkelijk bent en dat wordt een gewoonte. Op een gegeven moment ga je ‘ik’ zeggen tegen je ingehouden, eenzijdige persoonlijkheid alsof dat is wie je werkelijk bent. Als je volwassen bent ga je langzaam ontdekken hoe eenzijdig je bent geworden en ga je je beseffen dat jouw schaduw jou heeft in plaats van dat jij een schaduw hebt.

Als je onder druk staat dan komen de eigenschappen die je in je schaduw hebt gezet juist naar boven. Je valt dan juist terug in je patronen.

De eerste stap

De eerste stap naar deze groei/ ontwikkeling is… gewoon gaan. Zoals het volk Israël gewoon moest gaan en pas toen, op dat moment, de zee spleet.

Daarna kom je onherroepelijk in de woestijn van niet weten terecht. Er is onzekerheid en je kunt alleen maar stapje voor stapje hier door heen. Je kunt verdwalen en bent niet zeker van water en brood. Het is moeilijk het oude los te laten omdat je weet dat je in een woestijn terecht zal gaan komen.

Loslaten is toelaten van onzekerheid.

God baant een weg door de woestijn en vind je!

Regels, geboden en verboden helpen je niet te ontwikkelen, maar het kan wel een richtsnoer in de leegte van de woestijn zijn. Mozes kreeg niet voor niets de 10 geboden in de woestijn.

Je ziel is jouw werkgever, welke afspraken wil je met je ziel maken?

Acties:

  • Maak het werkblad
  • Welke afspraken wil jij met je ziel maken?