De ander is belangrijk

[ld_video]

Soorten input van andere mensen

  • Opmerkingen van anderen
  • Wat jij denkt dat de ander van jou vindt

Wanneer je wortels in een vuile bron liggen, dan komen emoties niet tot rust en behoeften worden niet vervuld. Dus haak je jezelf vast aan andere mensen in de hoop dat zij jou helpen tot rust te komen en zij jouw behoeften vervullen.

Andere mensen versterken vuil water

De input die je krijgt van andere mensen versterkt wat de voeding vanuit de bron in je leven met je doet.
Je verlangt naar erkenning, voelt je eenzaam en denkt: ‘ik ben niets waard’. Opmerkingen als: ‘Dat kun jij niet’ versterken dan je verlangen naar erkenning, je gevoel van eenzaamheid én je gedachte dat je niets waard bent. Je gedachten worden dan overtuigingen.

Gevolgen

– moeite met keuzes maken
– afhankelijk van mensen
– mening van anderen belangrijk vinden
– kritiekloos luisteren


Troep die jouw voedingsbron in komt

[ld_video]

Soorten troep

  • Sociale media, televisie, boeken, etc. -> dingen die je zelf je eigen bron in gooit.
  • Ervaringen -> dingen die anderen jou aandoen en waar je geen grip op hebt.
    Ervaringen worden vicieuze cirkels en dat zijn in feite onbewuste verhalen.
    Die onbewuste verhalen bevatten emoties en behoeften die je nog triggeren…

Voorbeeld:

Behoefte aan erkenning -> beïnvloedt je zelfbeeld -> je negatieve zelfbeeld beïnvloedt hoe je spreekt en hoe je anderen begrijpt -> je maakt keuzes op basis daarvan en vindt het moeilijk om, bijvoorbeeld, relaties vast te houden.

Je krijgt niet wat je nodig hebt (je behoeften worden niet vervuld) en dat vervuilt jouw bron. Je neemt vervolgens dat gebrek dus op met je wortels en dat beïnvloedt je zelfbeeld dat vervolgens negatief wordt. Dat negatieve zelfbeeld gaat je stam in langs je karkater, eigenschappen, talenten, competenties en kennis en deze worden dan ook negatief. De voeding komt in je kruin terecht en bepaald nu je gedrag. Je maakt keuzes vanuit je negatieve zelfbeeld en plukt daar vervolgens de vruchten van – verkeerde vruchten! Je bent een corrupte boom geworden.

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – doorbreken

Knip het door

Al die gebeurtenissen in je leven waar jij trigger emoties door kreeg, waar behoeften niet zijn vervuld en waar allerlei overtuigingen in je hoofd zijn gebracht, daar kun je van loskomen. Ze hebben je tot nu toe gevoed door je steeds in je emoties en gedachten te brengen die je niet wilde of die niet functioneel voor jou waren. Ze hebben je zo gevoed dat je steeds in hetzelfde patroon, in je valkuil,  trapte.

Het zijn eigenlijk elastieken die je steeds terugtrekken naar die ene gebeurtenis waar ze ontstonden.

Bij het programma ‘Dreamschool’ deden ze op een gegeven moment een oefening waarbij overtuigingen over zichzelf werden opgeschreven en de deelnemers aan elastieken daaraan verbonden werden. Een medeleerling ‘speelde’ die overtuigingen en trok hard aan de elastieken de deelnemer waarover het ging terug. Ze kregen allemaal een schaar om die elastieken door te knippen, zodat ze niet steeds terug getrokken zouden worden. Een hele mooie symbolische oefening.

Knip jouw elastieken ook door!

In de persoonlijke gesprekken zullen we daar samen ook heel bewust aandacht aan schenken, zodra de tijd daarvoor klaar is. Je gaat een streep onder je verleden zetten, zodat je weer door kunt!

Energie opbouwen | voor jezelf zorgen

Het is belangrijk dat je goed voor jezelf kunt zorgen en daarvoor is het eerst belangrijk dat je de controle durft los te laten (waarmee we zijn begonnen) en dat je accepteert wat zich in je leven aandient (waar we ook mee aan de slag zijn geweest). Vervolgens is het ook belangrijk dat je regelmatig actief bestaansrecht geeft aan alles wat je denkt, voelt en ervaart. Het helpt je niet van je angstige gedachten en gevoelens af. Het bestaansrecht geven aan je gedachten en gevoelens zorgt er ook niet voor dat je je beter voelt, maar wel dat je je beter leert voelen…

Het heeft er dus alles mee te maken dat je alles intens en ongebonden ervaart. Dat je volledig toelaat wat er op dat moment gebeurt en dat je opgaat in het moment.

Denk eens terug aan de mooiste momenten uit je leven. Wat deed je toen? Was je vooral met jezelf bezig, of met wat er op dat moment gebeurde? Denk terug aan de geboorte van je kind, die prachtige zonsondergang in dat idyllische oord, of dat moment in de Sixtijnse kapel, toen je even echt contact leek te hebben met Michelangelo. Allemaal ervaringen waarin je opging in het moment.

Contact hebben en bestaansrecht geven aan wat je denkt en voelt helpt je. En de bereidheid om niet te oordelen en om de ervaring zelf zijn werk te laten doen, zorgt voor een diep gevoel van verbondenheid met jezelf, en met alles en iedereen om je heen.

Eenvoudige manier om aanwezig te zijn

Niet iedereen heeft of maakt de tijd om lange meditatieoefeningen te doen of gebedstijd in te plannen. De volgende oefeningen zijn lekker kort, en daarom makkelijk in te zetten in je dagelijks leven (er is dus geen excuus om niet te oefenen).

Starten met stoppen

Als je aan een nieuwe activiteit wilt beginnen, wacht dan even en doe eerst de volgende oefening:

  • Sta even stil bij je eigen lijf. Hoe voelt dat?
  • Sta vervolgens even stil bij je eigen hoofd. Wat denk je allemaal? Hoe voelt dat?
  • Richt nu weer je aandacht op de buitenwereld. Wat merk je op? Gebruik je zintuigen om de prikkels in je op te nemen. Ga nu alsnog doen wat je van plan was.

Tien keer ademhalen

Dit is een simpele oefening om je met je omgeving te verbinden, als je merkt dat je vastzit in gedachten en gevoelens.

  • Haal tien keer langzaam en diep adem. Probeer zo langzaam mogelijk uit te ademen, tot je longen helemaal leeg zijn, wacht eventjes en laat ze dan vanzelf weer volgstormen.
  • Merk op hoe het voelt als je longen leegstromen. Merk op dat ze zich weer vullen. Merk op dat je borstkas op en neer gaat. Merk op dat je schouders iets omhoog en laag gaan.
  • Kijk of je je gedachten kunt laten komen en gaan (gebruik een metafoor die bij je past. Bijvoorbeeld: Auto’s die voor je huis langsrijden | Bijen die je hoofd in-zoemen, je gedachten (bloemen in je hoofd) langsgaan om verbanden te leggen (bestuiven) en weer wegvliegen | Vliegtuigen die voorbij vliegen | Wolken die voorbij drijven | Auto’s op een snelweg die voorbij razen en af en toe kun je er één de afslag laten nemen naar een parkeerplaats waar je er even rustig naar kunt kijken.
  • Breid je bewustzijn uit: merk tegelijk je ademhaling en je lichaam op. Kijk daarna weer om je heen in de ruimte en merk op wat je ziet, hoort, ruikt, aanraakt en voelt.

Stilte wandeling

Ga naar buiten en begin te lopen. Wees tijdens het wandelen stil en zet je telefoon uit. Geef de omgeving waarin je je bevindt, de ruimte om bij je binnen te komen.

  • Richt tijdens je wandeling eerst je aandacht op het lopen zelf. Hoe voelt dat?
  • Richt je aandacht eens op de beweging, op het ritme. Wat neem je waar?
  • Hoe voelt de ondergrond waarop je loopt? Voel de lucht die door je haar waait. Hoe voelt dat? Hoe is de temperatuur buiten? Is het warm, of koud? En hoe voelt de lucht in je longen?
  • Richt je aandacht op de omgeving. Kijk eens goed om je heen. Wat is er allemaal te zien? Kijk wat er dichtbij te zien is en kijk vervolgens in de verte. Wees nieuwsgierig!
  • Blijf stilstaan en doe je ogen even dicht. Wat is er allemaal te horen? Welke geluiden komen van dichtbij. Richt je aandacht daarna op de geluiden die van veraf komen. Zijn er dingen die je opvallen?
  • Ga verder met wandelen en probeer alles in je op te nemen. Neem de tijd en sta stil als je iets bijzonders ziet of hoort. Bekijk een boom of huis aandachtig, of ruik aan een bloem. Alles draait om de ervaring van dit moment.

Stress ervaren

Ga zitten en observeer hoe je ademhaalt. Als je stress ervaart, zul je waarschijnlijk merken dat je een snelle ademhaling hebt, en dat je vooral vanuit je borst ademhaalt. Haal in dat geval een paar keer diep adem vanuit je buik.

Kijk vervolgens naar je handen, en voel hoe de stress en spanning door je handen stromen. Merk op of je handen trillen en of ze warm of koud aanvoelen. Verzet je niet tegen dit gevoel en geef je gedachten en emoties de ruimte, terwijl je stil blijft staan bij het gevoel in je handen.

Richt je aandacht nu op je nek, en beweeg je hoofd van links naar rechts om te ontdekken of je nek gespannen is. Leg je handen op je nek, en laat de stress toe in je lijf, zonder dat je deze probeert te vermijden.

Toelaten van angst

‘Liefde sluit de angst uit’, ‘wees niet bevreesd’ en ‘wees niet bezorgd’. Door deze teksten in de Bijbel zou je kunnen denken dat je geen angst mag voelen, omdat God ons erop wijst dat we niet angstig hoeven te zijn. Toch is er een verschil tussen angst en angst. Er is een ‘kortdurende angst’ die gezond is. God heeft ons gemaakt met AL onze emoties en ‘angst’ is er daar één van. Als er gevaar is dan is het handig dat je angst voelt, zodat je gaat handelen (vluchten, vechten, bevriezen).

Het is de langdurige angst die ons ‘kapot’ maakt en juist omdat we tegen onze angst vechten maakt de angst ons nog meer kapot dan het al deed. Langdurige angst op zichzelf is dus al niet goed voor ons en het ertegen vechten werkt averechts en maakt het erger! Toch is het dus belangrijk dat we leren om te gaan met deze angsten, zodat we in vertrouwen op God kunnen leven zonder vrees, angst of zorgen.

Het vervelende is dat je angst nooit zal doen wat jij zegt, het is niet te controleren. Het is er zomaar ineens, soms nog voor je er erg in hebt. Wat je wel kunt proberen te doen, is een soort voelen met voorbedachte rade. Als je weet dat je angst niet kunt controleren, dan kun je in plaats daarvan proberen om die angst wat meer ruimte te geven. Dit doe je door het gevecht tegen deze gevoelens actief te staken. Let hierbij op het woordje ‘actief’. Denk niet dat het stoppen met strijden iets heel lamlendigs is, alsof je je willoos naar de slachtbank van je eigen angsten laat leiden.

Zodra je hart besluit om te veranderen in een spontane angst-partij, dan vraag je je dus af of dat even mag. En dan nog even. En dan nog even. Je maakt dus bewust ruimte, zodat jouw angst er gewoon even mag zijn. Je hoeft dus niet ontspannen te zijn, je mag dat paniekerige gevoel gewoon even hebben. Het is de strijd tegen onze angst die ervoor zorgt dat deze echt een probleem gaat vormen in ons leven. Angst hoort er nu eenmaal bij. Het leven is soms uitdagend, pijnlijk en eng. De vraag is dus vooral of je daar ruimte voor wilt maken.

Dee techniek beperkt zich niet tot fysieke angst, maar kun je ook toepassen bij (chronische) pijn, het verlies van je baan, de dood van een geliefde of andere moeilijke situaties. Voor mij was het heel belangrijk om te erkennen dat het leven soms gewoon best wel rot kan zijn. Dat we soms in een ‘woestijn’ terecht komen waar het dor en droog is. Of dat we soms ineens midden op een snelweg staan waar auto’s langs ons heen razen. Of welke beeldspraak ook maar passend is voor jouw nare situatie waarin je je kunt bevinden.

Gevoelens toelaten, ruimte maken

Situatie: Je hebt een vervelende ervaring, of je hebt net een vervelende ervaring achter de rug. Voorbeelden: Je hebt net vervelend gesprek met je baas gehad, je hebt hoofdpijn, je maakt je zorgen om de toekomst, enzovoort. Wat kun je doen?

Merk het op.

  • Richt je aandacht op wat de ervaring met je doet.
  • Wat gaat er door je heen?
  • Sta hier aandachtig bij stil.

Let op je ademhaling. Probeer je voor te stellen dat je dit nare gevoel in-en uitademt. Hou het gevoel dicht bij je en probeer het niet van je af te blazen. Wees aanwezig met het nare gevoel, terwijl je adem haalt.

Geef het gevoel bestaansrecht. Probeer het gevoel niet kwijt te raken of te veranderen. Probeer juist om het gevoel uit te nodigen. Niet omdat dit leuk is, maar omdat je bereid bent om vervelende gevoelens te ervaren.

Hoe ging dat?

 

 


[1] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema)

[2] Bron: Lichter leven – Gijs Jansen


Volg jij deze online module zonder persoonlijke begeleiding en merk je dat je toch graag die persoonlijke begeleiding zou willen? Meld je dan via deze link aan voor een GRATIS kennismakingsgesprek en dan bespreken we de opties!

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – doorbreken

Gedachten belemmeren niet

Vaak worden gedachten ‘belemmerende gedachten’ genoemd. Nu ga ik iets controversieels schrijven: Gedachten belemmeren je niet! Hoe jij ermee omgaat, dat belemmerd je!

Belemmerende gedachten/ overtuigingen bestaan niet

Jij bent namelijk niet je gedachten! Je kunt denken dat je iets niet kunt en het toch doen en zien dat het wel lukt. En gerust denk je de volgende keer weer dat je het niet kunt. Maar als jij je leven niet laat bepalen door je gedachten dan ga je gewoon aan de slag ongeacht wat je gedachten zeggen. En je ontdekt dan ook dat het soms wel en soms niet lukt, maar het resultaat hangt niet af van wat je hebt gedacht, maar van je talenten, competenties en kennis.

Oefening: Doe het tegenovergestelde

Het feit dat wij gedachten zo serieus nemen dat maakt dat gedachten ook daadwerkelijk iets met ons kunnen doen. Als je in het negatieve sprookje van je verstand gelooft, dan volgt er vanzelf gedrag dat dit sprookje werkelijkheid maakt. Deze selffulfilling prophecy werkt bijvoorbeeld zo:
Je zit op de bank en hebt gedachten die zeggen dat je niets kunt. Als je deze gedachten serieus neemt, blijf je op de bank zitten en doe je niets. Vervolgens is de conclusie: ‘Zie, ik doe niets, dus ik kan niets’.

Een heel leuke manier om deze gedachten te doorzien is door heel baldadig het tegenovergestelde te doen. Ga bijvoorbeeld maar eens staan en begin hier door de kamer heen te lopen. Terwijl je dat doet, zeg je hardop: ‘Ik kan niet lopen! Ik ben verlamd! Ik kom geen stap vooruit!’ Doe dit terwijl je blijft lopen. Zie je hoe makkelijk dat gaat?

Lopen gaat net zo gemakkelijk mét gedachten die beweren dat lopen onmogelijk is.

“Roept je verstand dat je iets niet kunt? Wie weet, kun je het wel, terwijl je verstand het tegenovergestelde roept.”
Hayes & Smith, 2005

Zelfdestructie

We hebben in het begin gekeken naar de controle-strategie van ‘verdoven’. Deze manier is erg zelfdestructief als het gaat over verslavingen.

Het kan helpend zijn om een kosten-baten analyse te maken, zodat je zichtbaar maakt (en het daarmee bestaansrecht geeft) wat het effect uiteindelijk is van wat je doet. Zolang je het in je hoofd houd en niet zichtbaar maakt, bestaat het niet echt en kun je het stiekem ontkennen of ervoor weg blijven lopen.

  • Maak het werkblad

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar support@instituutvoorpersoonlijkecoaching.nl en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding. 

 

[1] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema)

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – doorbreken

Wat denk je over jezelf?

We denken vaak dat we allerlei dingen moeten DOEN om iemand te kunnen ZIJN. We moeten onze talenten benutten, nuttig zijn en anderen helpen. We leven alsof we niet ‘zomaar’ mogen bestaan. We zitten in een doen-modus (Edel Maex). Accepteer dat je bent! Vind je zijn-modus. We zijn niet ons beroep, onze leeftijd, onze nationaliteit en ook niet onze gedachten! Als dat weg valt zijn we nog steeds iemand, maar wie?

Dat is eigenlijk de moeilijkste vraag die we hebben te beantwoorden. Eigenlijk is het niet in woorden te vangen ‘wie je bent’. ‘Je bent gewoon.’ Je identiteit bestaat in ieder geval uit jouw eigenschappen. Eigenschappen zijn de ‘karaktertrekken’ waarmee je geboren bent. Bijvoorbeeld: Ik ben inspirerend en creatief. Of ik nou de rest van mijn leven in bed lig en niets meer kan of in een grot in de woestijn ga zitten ‘zijn’, ik blijf creatief. Ik ben iemand die creatief is. Of ik er nu iets mee doe of niet. Ik ben iemand, ook al schilder en teken ik niet! Bij de eigenschap creativiteit horen verschillende talenten. Ik heb niet het talent voor origami vouwen of de creatieve knipkunst (kirigami), ondanks dat ik wel creatief ben. Ik heb wel talent voor schilderen.

Is het zonde als je je talenten niet gebruikt? Is het zonde als je niet in de ‘doe-modus’ terecht komt? Natuurlijk is het zonde van je talent als je er niets mee ‘doet’! Het gaat er echter om of jij je talent gebruikt om ‘iemand’ te zijn die bepaald wordt door het talent. Of dat je het gebruikt om iemand te ‘zijn’, omdat je talent aan jou gegeven is. Voor je jouw talenten gaat gebruiken is het ontzettend belangrijk dat je eerst ontdekt wie je bent zonder jouw talenten, zonder jouw handelen, zonder wat je doet, zegt en denkt! Pas als je jouw identiteit scherp voor ogen hebt vanuit een ‘zijn-modus’ heb je voldoende basis om op een gezonde manier je talenten te gebruiken, zonder je identiteit eraan op te hangen. Je kunt dan gaan ‘doen’ zonder in de ‘doe-modus’ te belanden. Je gaat handelen van je ‘zijn’.

Je eigenschappen ontdekken kan een verademing zijn als je vooral gericht bent op je prestaties. Ontdekken wie je bent als je prestaties wegvallen is een uitdaging en geeft rust. Nadat ik deze wijsheid ontdekt had was ik me niet direct bewust van mijn identiteit tijdens slechte dagen. Nog steeds kan ik dagen hebben dat ik niet accepteer dat ik even niets kan en dat ik ook niet goed zie wie ik nog ben. Dat ik me alsnog nutteloos en betekenisloos voel. Die angst voor betekenisloos zijn is de hardnekkigste angst, voor mij en vele anderen, om mee om te gaan. Met betrekking tot angst kennen we een Big Three. Namelijk angst voor: 1. De dood. 2. Eenzaamheid en 3. Betekenisloos zijn.

Veel van wat we uit ‘angst’ doen komt voort uit een angst voor één van deze drie. Angst kan helpend zijn, maar ook een slechte raadgever. Het behoed je voor grote problemen, maar ook voor het nemen van grote kansen! Als we het dan over evenwicht hebben dan is je ‘angst’ ook iets dat ‘in evenwicht’ moet zijn. Angst kan je ervan weerhouden te zijn wie jij echt bent. Het is de kunst om door je angst heen te gaan en te worden/ te zijn wie jij echt bent.

Je bent iemand, gewoon omdat je bent! Niet om wat je doet. Jouw eigenschappen blijven van geboorte tot je sterven hetzelfde. Ook als je de bijbehorende talenten niet gebruikt ben je nog steeds die persoon die je vanaf je geboorte al was.

En wat geloof jij? Vind je jezelf belangrijk? Vind jij jezelf goed genoeg? Ben jij helemaal ok? Of ben je ‘dom’? Of kun jij nooit een kwartje worden omdat je als dubbeltje bent geboren?

Noteer voor jezelf wat jij gelooft over hoe jij in elkaar zit.

Wat geloof jij over de ander?

Hoe denk jij dat de ander in elkaar steekt? Ben je ervan overtuigd dat ‘de ander’ alleen maar luistert als jij ‘goed genoeg bent’? Of geloof je dat jij ruimte kunt innemen ongeacht wat de ander ervan vindt? Denk jij dat ‘de ander’ iets beter kan dan jij?

Noteer voor jezelf wat jij gelooft over hoe ‘de ander’ in elkaar zit.

Wat geloof jij over ‘de wereld’?

Hoe zit het leven in elkaar? Hoor je je te gedragen? Wordt goed gedrag beloond en slecht gedrag gestraft? Hoor je er voor de ander te zijn?

Noteer hoe jij denkt dat ‘het hoort’ (zie ook je regelboekje)

 

 

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – doorbreken

Bijen

Gedachten gaan altijd ook weer voorbij! Ze kunnen er best even een tijdje zijn, maar ze gaan ook weer weg. Er wordt wel gezegd dat je je gedachten kunt bekijken alsof het wolken zijn die voorbij drijven, of vliegtuigen die voorbij vliegen. Voor mij werkte deze metafoor nooit, want in mijn geval is het niet zo dat gedachten in een rechte lijn aan mij voorbij trekken en weer weg zijn. Het is dus belangrijk dat je je eigen metafoor vindt voor je gedachten.

Voor mij past de metafoor van bijen.

Er kunnen een hele hoop bijen (gedachten) mijn hoofd in komen vliegen. Ze zoemen er lustig op los in mijn brein. Het vliegt heen en weer, kris kras door elkaar. In mijn brein is een prachtige veld met een bloemenzee. De zon schijnt er ook altijd. De bijen gaan van bloem naar bloem en bestuiven zo alle bloemen. Daarmee komen er verbanden tussen al mijn ideeën en gedachten. Want ze nemen bij het bestuiven van de ene bloem een beetje stuifmeel mee en laten dat weer op een volgende bloem achter. Zo bestuiven ze mijn brein en kan ik verbanden leggen.

Ik heb tijden gekend dat ik die bijen maar irritant vond en ik ging ze dan vangen. En dan had ik bijen en een potje van glas in mijn brein op een tafeltje staan. Het probleem was dat die bijen kwaad werden, harder gingen zoemen (zucht…) en ook de neiging hadden om te prikken omdat ze zich niet veilig voelden. Die bijen bleven dus ook de hele tijd zitten, want ze konden niet meer weg.

De bijen echter die niet gevangen waren die zoemden een tijdje rond in mijn hoofd en vlogen dan weer weg. Dus ik leerde, toen ik er eens goed naar ging kijken, dat het beter was de bijen niet te vangen en ze lekker hun gang te laten gaan.

Welke metafoor past bij jou?

  • Vliegtuigen
  • Wolken (gaan iets langzamer)
  • Bijen
  • Auto’s (soms op een parkeerplaats omdat je je gedachten parkeert, soms op een snelweg, soms op een hobbelige landweg)

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar support@instituutvoorpersoonlijkecoaching.nl en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding. 

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – doorbreken

Kijk naar je gedachten

Onderzoek heeft aangetoond dat mensen gemiddeld zo’n 40.000 gedachten hebben te verwerken. 40.000!

En, nog veel belangrijker, minimaal 70% van die gedachten zijn negatief of hebben een alarmerende functie. Omgerekend betekent dit dat je per dag minimaal 28.000 negatieve gedachten om je oren krijgt. Gedachten over dingen waar je bang voor bent, waar je je somber over voelt en waar je voor moet oppassen.

Heel veel van wat we meemaken, verpakken we in gedachten, en vervolgens blijven die gedachten telkens weer terugkomen, elke dag weer.

Het is lastig om een definitie van een gedachte te geven. Dit komt omdat het feitelijk niets meer is dan elektrische impulsen die door ons hoofd gaan. Je kunt gedachten niet in een doosje stoppen of er op de een of andere manier wat mee doen. Ze zijn er gewoon, in grote getale, iedere dag weer. En we laten ons leiden door die vage gedachten. Van oudsher gebruiken wij ons verstand om de juiste beslissingen te kunnen nemen. Meestal gebeurt dit door de afweging van verschillende argumenten:

  • ik heb zin om naar de bioscoop te gaan, maar ik voel me niet zo lekker;
  • er draait een nieuwe film die ik heel graag zou willen zien;
  • maar er is een kans dat ik last krijg van vreselijke paniekgevoelens;
  • aan de andere kant, ik kan niet altijd thuis blijven zitten;
  • de film draait pas 2 dagen, dus het zal wel erg druk zijn in de bioscoop;
  • ik kan natuurlijk ook volgende week gaan;
  • maar ja, dan geef ik weer toe aan mijn angst.

Dit is een typisch voorbeeld van een gevecht tussen positieve en negatieve gedachten, iets wat leidt tot piekeren. Het is van cruciaal belang dat we onderscheid gaan maken tussen jou als persoon en je verstand als raadgever. Veel mensen gaan zo op in hun gedachten dat ze die gedachten als onderdeel van hun identiteit zien.

Het verstand van Gijs Jansen

Het verhaal is overgenomen uit het boek Lichter leven van Gijs Jansen, de ontwikkelaar van ACT trainingen in NL, en gaat over zijn verstand[2].

Mijn brein overdrijft, oordeelt en slaat mij om de oren met dingen waar ik in het hier en nu niets meer aan kan doen. Ik kan me af en toe kapot schamen over dingen die ik in het verleden gezegd of gedaan heb. Als het aan mijn brein ligt ben ik een ongelooflijke eikel. Wat dat ding heel goed kan, is mijn menselijkheid verpakken als zwakheid. Gemiste kansen of mislukte pogingen om iets te bereiken, worden door mijn brein steevast als ‘falen’ betiteld, met de aansluitende conclusie dat ik dus een geweldige loser ben. En dat terwijl ik genoeg argumenten heb die mijn brein de mond zouden kunnen snoeren. Maar hoe ik ook probeer om mijn brein te overtuigen van mijn oprechtheid en echtheid, altijd weet het mij toch weer te vertellen dat ik niet deug.

Als ik alle evaluaties in gedachten even op een rijtje zet, dan geeft mijn brein in feite aan dat ik het leven niet waardig ben. Dat ik maar beter onder een steen kan kruipen, in plaats van dat ik ook maar iets probeer te bereiken met mijn leven. Zelfs het succes dat ik nu geniet is volgens mijn gedachten tijdelijk. Binnenkort zal ik door de mand vallen, zal iedereen zien wat voor sukkel ik ben en zal ik berooid en gedesillusioneerd achterblijven.

Mijn brein evalueert dus niet alleen het verleden, maar voorspelt ook de toekomst. En laten we zeggen dat de toon hierbij bepaald niet speels en vrolijk is. Sterker nog: mijn brein kan beter lid worden van de Maya’s, als hij zo graag het einde van de wereld wil voorspellen. Als het aan mijn brein lag was ik al dertig keer dood geweest, had ik iedereen om mij heen al verloren en was ik al honderd keer failliet geweest.

En ook hier sta ik zelf aan de winnende kant van de dialoog. Want ja zeker, er gebeuren rotdingen, maar daar kan ik best mee omgaan, dat heeft mijn verleden bewezen. Is het brein daarmee gerust gesteld? In tegendeel. Het lijkt wel of mijn pogingen om doemscenario’s van mijn brein omver te werpen alleen maar leiden tot nog meer intern overleg. Alsof mijn brein puur en alleen uit is op ruzie.

Ik bedacht ooit dat het wellicht mooi zou zijn als ik mijn denken een koosnaam zou geven en kwam al vrij snel op de naam Harry. Dit is iemand die ik van vroeger ken. Best een aardige kerel, tot je echt inhoudelijk met hem ging discussiëren. Dan begon hij als een schaap te blaten over dat alle buitenlanders het land uit moesten en dat mensen met kanker gewoon positiever moesten denken. Dan had Harry een keer iets achterhaalds, zoals het boek The Secret gelezen, waarin werkelijk staat dat je met je gedachten de werkelijkheid creëert. Dit betekent dus ook dat alle ellende in je leven je eigen stomme schuld is. Tijdens dat soort discussies moest ik me inhouden en wilde ik hem eigenlijk heel graag vertellen dat hij ontzettend zijn mond moest houden. Om vervolgens in een rustig moment te concluderen dat het toch best een aardige kerel was. Aardig, maar bepaald niet gehinderd door achtergrondkennis van zaken.

Een mooie associatie qua naam, als je Harry met mijn verstand vergelijkt: Een brein dat het goed bedoelt en af en toe handig meedenkt, maar dat vaak ook dingen roept waar het zelf de ballen verstand van heeft. Door te zien dat Harry (vanaf nu de naam van mijn brein) vaak probeert om dingen te snappen die hij zelf niet begrijpt, lukte het me om wat meer afstand te nemen van mijn denken.

En nog steeds kan Harry af en toe behoorlijk uit de bocht vliegen. Het verschil met vroeger is dat ik er minder snel in meega. Ik herken Harry als hij me heel slim wijst op een rood stoplicht, maar ook als hij me heel dom adviseert om een spannende voordracht uit angst af te zeggen. Harry heeft nu vooral de functie van adviseur en is dus baas af. Dat ging echter niet zonder slag of stoot.

Een tijdje geleden had ik een hele bijzondere ervaring. Ik was uitgenodigd door een bekend psychologieblad om een workshop te geven voor 75 mensen. Doordat er een stormloop was op kaarten werd er een tweede dag bijgeboekt. Harry in de war en doodzenuwachtig, en ik trillend als een chihuahua op de Noordpool. In twee dagen mocht ik proberen om 150 mensen te leren waar ik zelf ook zo mee worstelde: de angst voor de angst.

De eerste dag was fantastisch. De organisatie was geweldig, de zaal was groot en chique en de mensen waren lief en blij. Iedereen was dankbaar en achteraf kwamen verschillende mensen naar me toe om te zeggen hoe leuk ze het vonden. Zelfs Harry stond op dat moment met zijn bek vol tanden.

Ik loop samen met Harry (wel zo handig) terug naar de trein en merk dat we het voor het eerst in tijden eens zijn. Dit ging goed. Dit was een geslaagde dag. Opgelucht dat Harry eindelijk eens zijn stomme bek hield plofte ik neer op een stoel. Een week later mocht ik hetzelfde kunstje dus nog een keer komen vertonen. De eerste dag smaakte naar meer, alles was goed, ‘helemaal zen’ zweefde ik naar huis.

Na vijf minuten springt er een gedachte mijn hoofd binnen. Ga zitten, hou je vast, hier komt ’ie: “Volgende week gaat het vast niet zo goed als vandaag. Je kunt nu dus eigenlijk alleen nog maar falen.”

Ja echt, je leest het goed. Zelfs na een perfecte dag wist Harry deze verbale emmer met stront over mij heen te gieten. Gelukkig herkende ik dit en ‘tackelde’ ik als het ware mijn verstand, nog voordat het mij in een diepe piekerput had gepraat. Ik werd vervolgens woest op mijn denken. Ik weet niet of er mensen in de coupé zaten, maar er zal ongetwijfeld iemand hebben gedacht dat ik een doorgedraaide schizofreen was. Ik heb dé perfecte dag en Harry zegt dat het volgende week dan alleen maar slechter kan gaan. Toen besefte ik dat mijn verstand altijd een reden zal vinden om mij bang of onzeker te kunnen maken. Het is dus echt nooit goed als het aan Harry ligt. Vanaf dat moment besloot ik dat ik nooit meer klakkeloos naar mijn gedachten zou luisteren. De opstand tegen mijn verstand was een feit. Vanaf nu bepaalde ik zelf hoe ik wilde leven.

Gedachten, net echt

Ken je die gele, ronde Napoleon-zuurtjes? Doe je ogen dicht en probeer je voor te stellen dat je zo’n zuurtje aan het eten bent. Stel je voor hoe je dat zuurtje tussen je vingers vasthoudt, hoe je het in je mond stopt, en hoe het zuurtje vervolgens over je tong glijdt. Voel hoe het zuurtje langs je kaken gaat en probeer de specifieke smaak van het zuurtje aandachtig te proeven.

Bij de meeste mensen krimpen de kaken al ineen bij het horen van de tweede zin. Dat is interessant omdat het gewoon woorden zijn, die toch heel echt aanvoelen. In dit geval wist je dat het een oefening was. Je was je bewust van het feit dat we een spelletje speelden met je gedachten. Een interessante vraag is nu: hoe vaak gebeurt dit, zonder dat we het doorhebben? Hoe vaak voel jij dingen die heel echt lijken, maar die eigenlijk puur gebaseerd zijn op wat je gedachten je laten voelen?

Fusie betekent: samensmelten/vastzitten. Defusie is het tegenovergestelde: losraken. Bij de oefening met het zuurtje zie je hoe bepaalde gevoelens en gedachten zijn samengesmolten. Met deze oefeningen willen we proberen juist meer afstand te nemen van ons denken. Dat je je gedachten leert opmerken, zonder dat je erin mee hoeft te gaan.

Geef je verstand een koosnaam

Als jij last hebt van negatieve gedachten, weet dan dat je hier geen inhoudelijke discussie mee aan hoeft te gaan. Sterker nog: het voeren van die discussie leidt alleen maar tot nog meer gepieker! Het kan enorm bevrijdend werken om je verstand een naam te geven en om te oefenen met het hardop praten met je verstand. Het leuke aan deze techniek is dat je je verstand lekker kan laten kleppen, terwijl je doet wat je zo belangrijk vindt. Deze techniek werkt, dus probeer hem uit voordat je hem verwerpt. Het kan zomaar eens een sleutel zijn die je uit je hoofd haalt.

Acties:

  • Maak het werkblad

 


[1] Bron: Denk wat je wilt, doe wat je droomt – Gijs Jansen

[2] Bron: Lichter leven – Gijs Jansen

[3] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema)

 

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – losmaken

Tijd voor jezelf

Als jij goed voor jezelf wil zorgen dan is het belangrijk dat je tijd maakt voor jezelf en aandacht aan jezelf besteed. Wat daarbij kan helpen is te weten welke activiteiten jou ontspanning geven en welke activiteiten je veel kosten. En daarnaast kun je ook gebruik maken van een zogenaamde ‘wc-valuatie’.

Een ‘wc-valuatie’ kun je overal doen waar je ook bent. Je hoeft het dus niet op de wc te doen, maar het kan ook bij het afwassen, als je bij de bushalte staat, etc. Het is alleen wel handig om het altijd op dezelfde plek te doen, zodat je dit ‘conditioneert’ (dat betekent dat steeds als je op die plek komt of die activiteit gaat doen je automatisch ook de evaluatie doet). Als je het conditioneert dan kost het je dus geen energie, maar gaat het vanzelf. En de wc is een plek waar je regelmatig op een dag komt! Dus een perfecte plek voor een goede evaluatie en ‘aandacht voor jezelf moment’.

Bij de materialen vind je een document waarin jij jouw activiteiten kunt beschrijven en waar ook de wc-valuatie in staat. Print deze uit, knip de tekst uit en leg het op je wc, in je afwaskastje, in je tas, etc. zodat je in het begin (zolang je het nog niet uit je hoofd kent) steeds kan kijken welke vragen je aan jezelf kunt stellen.

Acties:

  • Printen, knippen wc-valuatie en deze ergens neerleggen waar jij het steeds gaat doen

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – losmaken

Terug naar de basis

Je emoties vertellen iets over waar jij behoefte aan hebt en hebben invloed op jouw overtuigingen en vervolgens hebben die behoeften en overtuigingen invloed op jouw gedrag.

Ga eens op onderzoek uit of jij een plek in je eigen lichaam kunt vinden waar jouw ‘innerlijke kind’ zich bevindt. Kun jij je verbeelden dat jouw ‘kleine ik’, het kind van vroeger, nog ergens in jouw lichaam aanwezig kan zijn. En kun jij dan, als volwassene, aan dat kind van vroeger vragen wat het voelt en waar het behoefte aan heeft?

Hoe voelt je ‘kleine ik’ zich? Spreekt daarin je gekwetste kind of je boze/impulsieve kind?
Waar heb je behoefte aan? Wat heb je nodig?

Kun jij in je verbeelding jouw kind koesteren, veiligheid geven, erkenning bieden, etc.? Kun jij de behoeften vervullen van dit kind in jou? En mag het ook bij jou horen?

Blijvend herstel

Als het je lukt om goed voor je innerlijke kind te zorgen, het je daarnaast ook lukt om je behoeften voldoende te vervullen in je dagelijkse leven en je ook mensen om je heen hebt die van je houden en die, op jouw aangeven, jouw behoeften kunnen vervullen, dan kun jij je kwetsbare-kindmodus uiteindelijk blijvend herstellen!

Er kunnen disfunctionele oudermodi geactiveerd worden als je goed voor jezelf gaat zorgen. Hoe je deze op afstand kunt houden en weg kunt sturen bespreken we in het volgende thema: Doorbreken. 

Het kan ook heel belangrijk zijn om jouw impulsieve, koppige kind grenzen te geven. Grenzen stellen aan een koppig kind is echter wel heel moeilijk, want het gaat immers over jezelf! Belangrijk is dus om heel goed te weten welke emoties je hebt als je in jouw koppige kind-modus terecht komt. Ben je dan gefrustreerd? Geïrriteerd? Leer jezelf aan om dan eerst even adem te halen, zodat er ruimte ontstaat voor het volwassen deel in jou om te spreken.

Zolang je woedend bent zal het niet makkelijk zijn om een goed gesprek met jezelf te voeren. Maar als je gekalmeerd bent dan kan het helpen als je reflecteert op wat er is gebeurt door jezelf af te vragen wat de voor- en nadelen van het koppige, boze, woedende, impulsieve gedrag zijn.

Leer een beetje lief, mild en zorgzaam voor jezelf te zijn!

Acties:

  • Kies een voorwerp dat in je broekzak past en symbool kan staan voor ‘de zorg voor jezelf’. Elke keer als jij dit voorwerp ziet/ voelt besef je dat je mild en liefdevol mag zijn voor jezelf. Het symbool kan ook je innerlijke kind voorstellen en je kunt er in gedachten liefdevol tegen spreken.
  • Welke grenzen kan jouw volwassen deel aan jouw impulsieve kind deel geven? Hoe kun jij jezelf helpen om niet mokkig, bokkig, opstandig, boos of impulsief te reageren op situaties?

Volg jij deze online module zonder persoonlijke begeleiding en merk je dat je toch graag die persoonlijke begeleiding zou willen? Meld je dan via deze link aan voor een GRATIS kennismakingsgesprek en dan bespreken we de opties!

Helderheid
Wortels (overtuigingen) – losmaken

Bodem leggen

Hoe kun je een bodem leggen onder jouw behoeften? Zodat anderen in jouw behoeften kunnen voorzien zonder dat dit steeds weer wegzakt en je het heel vaak opnieuw nodig hebt.

Voor een bodem onder jouw bodemloze put ben jij, nu in je volwassen leven, zelf verantwoordelijk. Je ouders bijvoorbeeld kunnen die bodem niet meer leggen. Ze kunnen ineens veranderen en in jouw behoeften gaan voorzien, maar dat is dan heel fijn en geweldig, maar legt geen bodem onder jouw bodemloze put. Je zult in jouw behoeften voor jezelf moeten gaan zorgen.

Maar hoe ga jij jezelf die erkenning, veiligheid, ruimte, rust, etc. geven? Het is belangrijk dat je gaat nadenken over de manier waarop jij hierin voor jezelf kunt gaan zorgen.

Tegelijk kun je jezelf afvragen hoe God in jouw behoefte voor jou zorgt. Hoe geeft hij jou erkenning, veiligheid of … .

Dit betekent dat je een proces aangaat waarbij je de wortels van jouw boom, van jouw leven, los gaat maken van ‘de ander’ die nu jou de erkenning geeft en jou daardoor ‘voedt’ en dat je die wortels in de aarde van jouw missie, maar het liefst en vooral ze in jouw Bron van levend water neerlegt!

Schijf van 5

Fysieke behoeften zoals eten, drinken en slapen kun je over het algemeen prima voor jezelf organiseren. Daar ben je meestal niet afhankelijk van ‘een ander’. Toch kun je ook bij de fysieke behoeften eens goed reflecteren of je hierin onafhankelijk bent of niet. Dat betekent niet dat jij altijd je eigen boterham moet smeren en daar geen hulp bij mag vragen. Nee, het betekent dat je organiseert dat er eten is als je honger hebt en dan mag je best een ander vragen of hij/ zij even voor jou een boterham wil klaar maken als jij het op dat moment niet zelf kan.

Kun jij in je eigen behoeften voorzien om autonomie te ervaren? Heb jij helder waar je grenzen liggen? Kun jij jezelf volledig erkennen voor wie jij bent? Neem jij zelf de ruimte in om te zijn wie je werkelijk bent? Of hoop je dat anderen jou die ruimte bieden?

Heb je ook het gevoel dat je zelf betekenis kunt geven aan je eigen leven of wil je dat anderen jou nog ruimte geven daarvoor? Hoop je dat anderen de keuzes voor jou maken of maak je die overtuigd zelf?

Heb jij aandacht voor jezelf en voel jij je door jezelf gezien en gehoord? Luister je wel eens naar jezelf? Kun je een relatie met jezelf hebben? Of ben je alleen bezig met ‘de ander’?

Liggen jouw wortels al in jouw Levensbron? Of zit je nog vast aan dingen uit je verleden? Situaties, gedachten, overtuigingen in je hoofd…, het zijn allemaal dingen uit je verleden waar je nog  vast aan zit. Door voor jezelf te zorgen kun je beginnen met het loshakken van je wortels, zodat je ze kunt verplaatsen naar jouw levensbron.

Acties:

  • Maak het werkblad.

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar support@instituutvoorpersoonlijkecoaching.nl en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding.