,

Acceptatie

Helderheid
Bron (inspirator) – Oorzaak

Acceptatie

Accepteren betekent eigenlijk ‘aanpakken wat je geboden wordt’. Vaak denken mensen ‘dat ze alles dan maar over zich heen moeten laten komen’. Dat bedoel ik juist niet! Wat ik bedoel met acceptatie, is ‘iets nemen zoals het is’ en ‘aanpakken wat je aangeboden wordt’. Acceptatie is dus een heel actieve manier van omhelzen: je nodigt doelbewust alles uit wat je eigenlijk niet zou willen ervaren, én wat je niet kunt veranderen. De weg naar acceptatie start met bereid zijn om te voelen wat er op je af komt.

Belangrijk is om je hier bij te realiseren dat we niet accepteren om daarmee negatieve gevoelens of emoties te doen verminderen. De gedachte dat als je maar hard genoeg accepteert, je vanzelf minder last hebt van je emoties gaat dus niet op. Dat zou namelijk betekenen dat accepteren net zo goed een manier van controleren is, verglijkbaar met het wegduwen van een emoties, een borrel nemen of boos worden op je partner. En we hebben juist ontdekt dat controleren niet helpt, dat wegduwen van emoties, vermijden door bijvoorbeeld een borrel te nemen of heel erg boos worden niet werkt.

Acceptatie betekent dus dat je zegt dat emoties, zowel leuke als niet-leuke, bij het leven horen en er altijd zullen zijn. Elke emotie gaat voorbij, maar elke emotie kan ook weer terug komen. Dingen die je meemaakt doen pijn en dat hoort bij het leven. Alleen hoef je er niet meer onder te lijden als je accepteert dat emoties erbij horen. Dan hoeven de behoeften en gedachten die door je emoties getriggerd worden niet meer zo geraakt hoeven te worden. Een emotie, een pijn, is er dan en doet écht pijn! Maar je lijdt er niet meer zo onder.

Video Acceptatie: Ongewenste gast (Engels)

Verschil tussen pijn en lijden

Pijn is wanneer je van je fiets valt en een schaafwond hebt. Pijn is wanneer er iemand komt te overlijden. Pijn heeft dus een directe oorzaak: er is iets aan de hand wat gewoon niet leuk is. Iets doet je pijn. Je kunt door die pijn wel lijden ervaren omdat je ‘last van de pijn’ hebt.

Als er geen directe oorzaak is, is er sprake van lijden. Voorbeelden zijn: je alleen op de wereld voelen, boos zijn op iemand die er niet meer is, piekeren over dingen die je anders had moeten doen.

Lijden komt vaak voort uit de pijn, vaak doordat we tegen de pijn vechten of het proberen te vermijden. Dit doen we omdat we de pijn willen bestrijden. Dit proberen we door vooral maar positief te blijven, door gedachten en gevoelens te onderdrukken, maar ook door situaties te vermijden die angst oproepen.

Als je van je fiets valt doet dat pijn, maar je hebt niet persé direct een gevoel van ‘lijden’. Als je na je val van de fiets niet meer gaat fietsen, dan vermijd je de angst dat je wellicht ooit nog een keer van je fiets zult vallen. Maar vervolgens lijd je eraan dat je niet meer lekker kunt fietsen in de natuur en je de frisse buitenlucht mist.

Als iemand je zegt geen contact meer met je te willen dan doet dat pijn, maar het gevoel van eenzaamheid en de angst anderen ook kwijt te raken laten je lijden.

Als je achteruit gaat door je chronische ziekte dan doet dat pijn. Je hebt verdriet en pijn over het feit dat je minder kan en je gaat een rouw proces in. Maar als je vervolgens je zorgen maakt over wat de toekomst je gaat brengen, je de hele tijd ziet wat je niet meer kunt daardoor, je boos op jezelf wordt omdat je de gedachte hebt dat je dingen anders had moeten doen om achteruitgang te voorkomen, dan ga je lijden aan je achteruitgang.

Lijden is dus een gevolg van pijn omdat je begint te vechten of vermijden…

Leestip:

Deze bijlage kun je opvragen bij je coach, als je dat interessant vind, en die krijg je dan via de mail toegestuurd.

  • Bijlage: De overtreffende trap van acceptatie – Gijs Jansen

Acties

  • Maak het werkblad

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar [email protected] en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding. 

[1] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema)

,

Bereidheid

Helderheid
Bron (inspirator) – Oorzaak

Bereidheid

Waar zou je spijt van hebben?

Veel mensen blijken aan het eind van hun leven spijt te hebben of dingen te hebben die ze achteraf graag anders hadden aangepakt. Er blijken veel overeenkomsten te zijn in de zaken die mensen aangeven.

De volgende  reacties komen het meest voor:

  • Ik zou willen dat ik de moed had gehad om een leven te leiden trouw aan mezelf, in plaats van dat ik heb gedaan wat anderen van mij verwachtten.
  • Ik zou willen dat ik niet zo hard gewerkt had.
  • Ik zou willen dat ik mijn gevoelens meer geuit had.
  • Ik wou dat ik mijn vriendschappen meer gekoesterd had.
  • Ik wou dat ik de moed had gehad om dingen te veranderen, of om gekke dingen te doen.

Herken je jezelf in één of meer van deze spijtbetuigingen? Wat als jij morgen zou komen te overlijden? Waar zou jij dan spijt van hebben?

Doorbreek de regels

Het is verleidelijk om te denken dat we controle hebben. Het gevoel dat je alles zelf in de hand hebt, is weliswaar gebaseerd op gebakken lucht, maar gebakken lucht kan soms best lekker ruiken. Kijk gewoon heel simpel of het werkt wat je doet, en vooral ook of het op de lange termijn nog steeds werkt. Geeft controle alleen tijdelijk verlichting, of zorgt het daadwerkelijk voor een oplossing?

Het goede nieuws is dat je die controle helemaal niet nodig hebt. Wat je wel nodig hebt, is het diepe besef dat controle echt niet werkt. Aanvullend op dit idee en besef dat controle uitoefenen niet of zelfs averechts werkt, volgt het thema bereidheid. De vraag is waar je voor wegloopt en wat je allemaal niet mag denken en voelen. Vervolgens kunnen we proberen om, in plaats van te vluchten of te vechten, stil te blijven staan bij die gedachten, gevoelens en omstandigheden. En door de gesprekken komen emoties, onvervulde behoeften en misschien zelfs heftige situaties bovendrijven.

Het is goed om te noemen dat deze bereidheid om stil te blijven staan een vaardigheid is, geen diep psychologisch inzicht. Het is het bewust doen van dingen die raar voelen. Dit beperkt zich niet alleen tot de dingen waar je echt last van hebt. Je kunt bereidheid toepassen bij het uitnodigen van depressieve of angstige gedachten, maar in de praktijk kun je bereidheid op alles toepassen. Het heeft alles te maken met het doorbreken van bestaande gedragspatronen. Denk aan het nemen van een verrassingsmenu als je helemaal niet van verrassingen houdt, douchen met yoghurt in plaats van een lekker stukje zeep, een week lang je kopjes koffie overslaan of met een ongeopende paraplu door de regen lopen.

Het idee is dat deze vaardigheid op den duur ook de moeilijke ervaringen in je leven zal binnendringen. Als het makkelijker wordt om rare dingen te doen, is het misschien ook makkelijker om moeilijke gevoelens toe te laten. Probeer stapje voor stapje te kijken naar wat je anders kunt doen en begin vandaag nog. Wie weet ervaar je dan op den duur dat je niet meer weg hoeft te lopen van je angsten, en dat je moeilijke gedachten plek zat hebben naast je op de bank.

Bereidheid vs willen

Bereidheid om de keerzijde van het leven te omarmen, wordt vaak gelijkgesteld aan willen, maar dat gaat niet op. Want als we eerlijk zijn, dan willen we die vervelende dingen eigenlijk niet omarmen. We hoeven onszelf dan ook niet voor te liegen; het is helemaal niet leuk om bang te zijn, of om tegenslagen te verwerken. Als het aan onze wil lag, gebeurden al die dingen helemaal niet.

Bereidheid is dan ook iets heel anders dan willen. Bereidheid is een keuze, terwijl willen een wens is.

We willen allemaal een leven zonder obstakels. Hoe mooi zou het wel niet zijn als we gevrijwaard waren van alle ellende die hoort bij het leven!? Maar als we de wil als uitgangspunt nemen op onze tocht naar een waardevoller bestaan, zullen we nooit echt ergens uitkomen. Wat we dan namelijk gaan doen, is dingen vermijden die we diep van binnen eigenlijk helemaal niet willen.

‘Willen’ zou je kunnen zien als een soort regel. Met ‘willen’ zeggen we in feite dat we alles willen doen om de omstandigheden naar onze hand te zetten. We zeggen daarmee niet dat we bereid zijn om toevalligheden te accepteren. We willen bijvoorbeeld niet vermijden en daardoor doen we er alles aan om het vermijden te vermijden. Maar wat nu als je echt voor het blok gezet wordt door de omstandigheden? Wat nu als er met de beste wil van de wereld niet gebeurt wat jij wilt?

Bereidheid heeft veel te maken met het begrip onthechting. Om een eenheid te kunnen maken van de tegenpolen van het leven, is het nodig dat we het principe omarmen dat deze polen met elkaar verbindt.

  • Je kunt alleen dingen vasthouden als je bereid bent om dingen ook weer los te laten
  • Geluk vloeit voort uit de bereidheid om je tranen te omarmen
  • Zonder slechte dag zou het goede niet bestaan
  • Als je niet bereid bent om te vallen, is er ook geen weg naar boven

De kern is: lijden is een noodzakelijke voorwaarde voor de herkenning van geluk. Hoe kunnen we weten of het goed met ons gaat als we dat niet kunnen vergelijken met de periodes waarin het slecht met ons gaat? Laat dit idee even rustig op je inwerken.

Intern alarm

Je hebt een overgevoelig alarmsysteem dat steeds zomaar afgaat. Oftewel, je hebt vaak zomaar angstige gevoelens, zonder duidelijke reden.

Je rent steeds naar het alarmkastje en typt de code in, maar het alarm blijft steeds weer opnieuw loeien. Je sust je angstige gevoelens, maar ze steken continu de kop weer op.

Daarnaast zorgt het rennen naar het kastje en het driftig intypen van de code ervoor dat het alarm maar blijft loeien. Oftewel, de manier waarop je met je verstand probeert om je angstige gevoelens te laten verdwijnen, zorgt ervoor dat ze blijven bestaan en zelfs erger worden.

Wat zou je veel beter kunnen doen dan telkens naar dat kastje rennen? Wat houdt dat alarm actief? Juist: Stroom!

En die stroom is te vergelijken met de mate waarin je je verstand serieus neemt. Iedere keer als je naar het kastje loopt en de code driftig intoetst, laadt de batterij van het kastje automatisch op. Als je bereid bent het alarm te laten loeien (en je angstige gevoelens volledig toe te laten), laat je je verstand links liggen en kun je overgaan tot de orde van de dag.

Video bereidheid: Intern alarm

Controle knop

Als je angst toeneemt, terwijl je beseft dat je hier geen controle over hebt, wat dan?

Naast het alarmkastje is nog een andere knop waar je wel aan kunt draaien en die wél werkt. De bereidheidknop. Als je angst toeneemt, kijk dan of je bewust je bereidheid om deze te verdragen kunt vergroten.

Situatie:

Je hebt een vervelende ervaring, of je hebt net een vervelende ervaring achter de rug. Voorbeelden: Je hebt net vervelend gesprek met je baas gehad, je hebt hoofdpijn, je maakt je zorgen om de toekomst, enzovoort. Wat kun je doen?

Merk het op. Richt je aandacht op wat de ervaring met je doet. Wat gaat er door je heen?

Sta hier aandachtig bij stil. Let op je ademhaling. Probeer je voor te stellen dat je dit nare gevoel in-en uitademt. Hou het gevoel dicht bij je en probeer het niet van je af te blazen. Wees aanwezig met het nare gevoel, terwijl je adem haalt.

Geef het gevoel bestaansrecht.

Probeer het gevoel niet kwijt te raken of te veranderen. Probeer juist om het gevoel uit te nodigen. Niet omdat dit leuk is, maar omdat je bereid bent om vervelende gevoelens te ervaren. Hoe ging dat?

Acties:

  • Maak het werkblad

[1] Bron: Denk wat je wilt, doe wat je droomt – Gijs Jansen
[2] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema)

,

Overgave

Helderheid
Bron (Inspirator) – Herberg

Leven in Overgave

Iemand vertelde mij een prachtige metafoor om het verschil tussen loslaten en leven in overgave duidelijk te maken. We spreken met elkaar namelijk best wel vaak over leven in overgave en loslaten als zijnde ‘hetzelfde’. Maar stel dat jouw problemen een stuiterbal zijn die je vasthoud en die aan een elastiek zit dat vast zit aan de muur van de ruimte waarin je verblijft. Jij staat in het midden van de ruimte. Het probleem trekt dus constant aan je, want jij houd de stuiterbal vast en het elastiek staat strak gespannen. Een probleem hebben is dan ook zwaar!

Als je jouw probleem ‘loslaat’ dan begint de stuiterbal door de kamer heen te stuiteren en het elastiek zorgt ervoor dat de stuiterbal alle kanten opgaat. Wat je ook zult doen in die ruimte, de stuiterbal (je probleem) kan je elk moment weer raken. En dat gebeurt vaak ook in ons leven. We proberen problemen los te laten en na een tijdje merken we dat het probleem ons toch weer raakt. Het lijkt wel alsof onze problemen ons af en toe in het gezicht knallen.

Als je jouw probleem echter ‘overgeeft’ aan een ander, je geeft de stuiterbal aan iemand anders over, dan heb jij geen last meer van het trekkende probleem en het probleem stuitert ook niet rond in je leven om je af en toe weer te raken.

Als christen heb ik God aan wie ik mijn problemen mag overgeven. Aan wie ik zelfs mijn hele leven mag overgeven!

Aan wie kun jij jouw problemen overgeven? Durf je hulp te vragen? Durf je het samen met anderen te doen? En heb jij een God in jouw leven die jouw problemen wil overnemen als jij het overgeeft? Die zelfs je hele leven wil dragen en bij wie jij vol vertrouwen in afhankelijkheid kunt leven?

Overgave aan God

Durven we ons hele leven aan God te geven? Durven we onszelf ‘over te geven’ en te leven in overgave? Henk Binnendijk sprak in een prachtige preek over volledige overgave en gaf een heel mooi voorbeeld.

Stel een koorddanser spant een touw tussen twee bergtoppen en loopt over het touw naar de overkant van het diepe ravijn onder hem. Er komt heel veel publiek op af en iedereen is vol verwondering van deze knappe prestatie op grote hoogte.

Dan vraagt de koorddanser aan het publiek: “Geloven jullie dat ik dit ook kan met een kruiwagen?” “Ja, dat geloven wij!”, roept het publiek. En de koorddanser loopt met een kruiwagen over het touw, nog een keer naar de overkant. Het lukt en het publiek juicht.

Dan vraagt de koorddanser: “Geloven jullie dat ik dit ook kan met zand in de kruiwagen?” “Ja, dat geloven wij!”, roept het publiek enthousiast. En de koorddanser loopt over het touw met een kruiwagen vol zand en het lukt hem.

Dan vraagt de koorddanser: “Geloven jullie dat ik dit ook kan met een persoon in de kruiwagen?” “Ja, dat geloven wij!”, roept het publiek terwijl het juicht. En dan wijst de koorddanser één persoon aan in het publiek: “Jij, ga jij maar in de kruiwagen zitten”. “Ben je gek!”, zegt deze persoon, “dat durf ik niet!”

En zo… zo is het ook vaak met ons geloofsleven. We geloven dat God alles kan en alles doet, tot we zelf in de kruiwagen moeten stappen. Henk Binnendijk vertelt hoe hij in de kruiwagen is gestapt toen hij jong was, zijn hele leven aan God gaf en gezegend werd. Hij vond het eng en was bang met kruiwagen en al naar beneden te storten, maar hij deed het ondanks dat toch!

Halve overgave

We zijn dus vaak geneigd ons maar gedeeltelijk aan God over te geven. Ook Corrie ten Boom sprak daar over en ze maakte het zichtbaar met een glas en een kan water. Als jij je volledig aan God overgeeft dan kun jij volledig gevuld worden met zijn liefde en ga je daarvan ook aan alle kanten overstromen! Dan heb je een gezegend leven en komt er niets meer van jezelf, maar krijg je alles van God in je leven.

Corrie ten Boom pakte een glas en hield het op z’n kop. Als het glas op z’n kop is en gericht op de aarde dan kan Gods liefde er niet in stromen en kun je er ook niet van overstromen. Ze goot een beetje water uit de kan over het glas en uiteraard komt er geen water in het glas. Maar zegt ze erbij: zo is het niet in ons leven, we geven ons zeker wel een beetje over aan God. Dus draait ze het glas een kwartslag, alsof we ons 50% aan God overgeven. Maar ook dan kan er geen water in het glas komen als ze erover heen giet. En ook daarbij zegt ze dat het ook zo vaak niet is in ons leven, we geven ons heus wel meer over aan God. En ze draait het glas nog een stukje verder alsof we 90% van ons leven aan God geven en het glas ‘schuin houden’. Als ze er nu water in giet dan komt er inderdaad water in het glas, we kunnen nu gevuld worden met Gods liefde. Maar het stroomt er maar aan één kant uit! Pas als we ons volledig overgeven aan God en we 100% op God gericht zijn kan het water aan alle kanten het glas overstromen.

Zelf had ze nadat ze bevrijd was uit het concentratiekamp gezegd dat ze de hele wereld over wilde reizen om over God te vertellen, maar… niet naar Duitsland. Ze had zich ook maar 90% overgegeven aan God. Pas toen zij dit besefte en bad dat ze dan ook wel naar Duitsland gezonden wilde worden voelde ze weer de werkelijke verbinding met God. En ze vond in Duitsland vrienden en vergaf haar vijanden waardoor ze de oceaan van Gods liefde kon aanraken. En daarover vertelt zij aan de hand van deze metafoor met het glas.

Voor hoeveel procent geef jij je over?

Toen ik chronisch ziek werd heb ik mijn leven aan God overgegeven en wilde ik datgene doen wat God van mij vroeg om te doen. Ik had nog maar weinig energie en moest dus altijd kiezen welke activiteiten ik wel en welke ik niet zou doen.

Zo had ik echt geen energie om een hele dag vrijwilligerswerk te doen bij een christelijk evenement. Maar God zei me te gaan, ik ging en ik werd gezegend! Ik was waardevol en van betekenis op die dag voor veel mensen en God gaf mij de kracht. Hij gaf me ook de kracht om de dagen erna de pijn en uitputting te verdragen tot ik weer opknapte.

Maar meestal vroeg God niet zulke zware dingen van mij, maar mocht ik coachen, trainen en begeleiden. Ik dacht dat ik in overgave leefde, maar tijdens een gesprek met een lieve collega en vriendin ontdekte ik dat ik de 75% van mijn gezondheid die ik kwijt was wel had overgegeven aan God, maar de overige 25% van mijn gezondheid wilde ik graag houden. Ik was ontzettend bang om achteruit te gaan. Als ik aan de toekomst dacht en de onzekerheid of ik dan nog zou kunnen doen wat ik deed dan werd ik bezorgd.

In gebed en gesprek mocht ik ook de rest van mijn gezondheid aan God overgeven. Achteraf heeft God dat gesprek zo geleid, want een maand later bleek uit testen en onderzoeken dat ik inderdaad achteruit was gegaan. Maar nu maakte mij dat niet meer bezorgd! Ik weet nu dat mijn leven in Gods hand is en Hij ervoor zal zorgen met zijn wijsheid.

Natuurlijk bid ik voor genezing en God heeft dat gebed ook verhoort! Hij genas mij geestelijk en emotioneel! Lichamelijk heeft hij nog geen genezing gegeven, maar gebruikt hij mij, inclusief mijn ernstige beperkingen, wel voor Zijn Koninkrijk!!

Natuurlijk heb ik bij elke acteruitgang te maken met rouw en afscheid nemen van mogelijkheden, maar ik vertrouw op God en maak mij geen enkele zorgen meer! En ik merk dat het ‘overgeven van mijn leven aan God’ een proces is wat ik soms moet herhalen en bevestigen voor mezelf, maar doordat ik me daarvan bewust ben lukt mij dat nu ook steeds weer opnieuw!

Ik laat mijn gezondheid niet los, maar heb het wel over gegeven. Dat betekent dat ik dus goed voor mijn gezondheid zorg waar ik dat kan en dat ik mijn oor te luisteren leg bij God om te horen wat Hij wil dat ik doe.

Acties:

  • Maak het werkblad

Volg jij deze online module zonder persoonlijke begeleiding en merk je dat je toch graag die persoonlijke begeleiding zou willen? Meld je dan via deze link aan voor een GRATIS kennismakingsgesprek en dan bespreken we de opties!

,

Creatieve hopeloosheid

Helderheid
Bron (Inspirator) – Startpunt

Kun je jezelf wel positief denken?

Veel coaches, therapeuten en psychologen helpen hun cliënten om ‘positiever te gaan denken’. We proberen onze problemen dan te bestrijden met gedachten die zeggen dat het allemaal wel goed komt. Een andere manier die mensen vaak gebruiken is jezelf proberen te overtuigen: ‘Maar het is tot nu toe toch altijd goed gegaan op feestjes? Waarom ben je dan nu ineens bang dat je voor paal staat?’. Ook dit is een manier om te proberen problemen op te lossen met ‘anders denken’. Je helpt jezelf hier ook niet altijd mee. Je kunt wel ‘denken’ dat je problemen niet bestaan, maar daarmee los je je problemen niet op.

Je helpt jezelf het beste door problemen te erkennen. Dit kun je doen door erover te praten en vooral door te proberen om ‘niet direct op zoek te gaan naar oplossingen’.

Dit is de werkwijze bij Acceptance & Commitment Therapy (ACT) wat ik in mijn praktijk regelmatig gebruik. Dat is een vrij nieuwe stroming binnen de psychologie die op een aantal vlakken verschilt van andere stromingen. Het belangrijkste verschil is dus dat ACT niet doet aan ‘positief denken’. Volgens ACT werkt dit helemaal niet.

Je hebt waarschijnlijk zelf ook wel ervaren dat je het denken niet kunt sturen, en dat je helemaal geen controle hébt over je negatieve gevoelens. Je kunt in de plaats van je negatieve gedachte (ik ben niet goed genoeg) wel een positieve gedachte zetten (ik ben goed genoeg), maar dat voel je niet direct zo!

Bestrijden heeft dus kennelijk geen zin. En dus is het heel belangrijk dat je je problemen erkent. Mag je pijn hebben? Mag je dingen moeilijk vinden? Mag je vervelende gedachten hebben, zónder dat deze direct overschreeuwd moeten worden door positieve gedachten? Kijk of je ruimte kunt maken voor alles wat je liever niet zou willen ervaren in je leven, én waar je geen controle over hebt.

Wat wil jij nu echt?

Ik wil jou daarom vragen om open te staan voor nieuwe ervaringen, hoe raar ze op het eerste gezicht ook lijken. Ik wil je vragen om ‘onbevangen’ in het traject te staan.

We gaan samen onderzoeken hoe jij je leven wil leiden. En daarvoor ga je weer hardop dromen. Een valkuil is dan dat je hoofd verstandig gaat proberen te doen, door met argumenten te komen die beginnen met ‘ja maar…’. Bijvoorbeeld: je krijgt het idee om een wereldreis te gaan maken. Je hoofd reageert vervolgens met: ‘Ja maar, dat kan toch helemaal niet? Ik heb twee kleine kinderen! En buiten dat is het financieel helemaal niet haalbaar’. Deze manier van reageren is heel begrijpelijk.

Toch wil ik je vragen om dit soort wilde plannen bespreekbaar te maken. Of het allemaal haalbaar is wat je wilt bereiken, dat zien we dan wel weer. Het gaat erom dat je leert om ‘vrij te denken’ over wat je met je leven wil. Als je weet wat je eigenlijk zou willen doen met je leven, dan weet je ook waar je uiteindelijk het meest gelukkig van wordt.

Het geeft dus niets als je dingen bedenkt die volgens je hoofd helemaal never nooit haalbaar zijn. Ons hoofd roept vaak bij voorbaat dat iets toch niet kan. Maar het grappige is dat ons hoofd dat helemaal niet altijd zeker kan weten. Wie zegt dat een wereldreis op termijn niet haalbaar is? Wie zegt dat je niet die baan kunt vinden waar je al jaren van droomt? We nemen negatieve gedachten heel snel heel erg serieus, maar is dat eigenlijk wel terecht? Het idee is hier dat ons hoofd de toekomst niet kan voorspellen. Misschien is er dus wel veel meer mogelijk dan ons hoofd ons wijs maakt.

Vermijdings-strategieën

Onze automatische reactie op vervelende gevoelens is dat we zo veel mogelijk proberen te vechten of te vermijden. We willen ons natuurlijk niet de hele tijd rot voelen. Dit vermijden kan op verschillende manieren.

Je kunt moeilijke situaties voorkomen, door bijvoorbeeld niet naar feestjes te gaan of bepaalde mensen te vermijden.

Ook kun je op het moment dat je je rot voelt afleiding zoeken, zodat je niet te veel let op dat vervelende gevoel (bijvoorbeeld door op je telefoon het laatste nieuws te bekijken, kleren te gaan kopen of te ontkennen dat je je rot voelt).

Ten slotte kun je het vervelende gevoel verdoven, door middelen te zoeken die je helpen de pijn te verzachten (drank, drugs, medicijnen, eten of roken). Iedereen zal alle drie de vormen wel eens gebruiken.

Acties:

  • Maak het werkblad. Als je er vragen over hebt kun je het meenemen naar de gesprekken

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar [email protected] en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding. 

[1] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema)

,

Controle opgeven

Helderheid
Bron (Inspirator) – Startpunt

Het monster

De meeste mensen die bij mij komen, hopen dat ik een manier weet waarop ze beter tegen hun problemen kunnen vechten. Mensen zijn in wezen ook vechters –  iemand die gelaten reageert op een moeilijke gebeurtenis staat al snel als ‘watje’ te boek. Er moet iets aan de situatie gedaan worden, en liefst zo snel mogelijk; pijn dient met alle mogelijke middelen te worden bestreden. In feite vecht de cliënt een oorlog uit met zijn problemen, en hoopt hij van de therapeut betere wapens te krijgen om de strijd te kunnen winnen.

Het feit dat je iets doet, dat je werkt aan je problemen, geeft zelfvertrouwen. Het maakt niet uit wat je doet, als je maar iets doet. We verliezen nog liever een gevecht dan dat we niet vechten. Niets doen betekent dat we ons overgeven aan de omstandigheden die niet te controleren zijn, en zonder controle valt ons complete zelfvertrouwen weg. Maar de meeste methoden waarmee je tot nu toe hebt geprobeerd om situaties naar je hand te zetten en problemen het hoofd te bieden, werken kennelijk niet – anders was je nu niet gestart met dit traject.

Het is van levensbelang voor het slagen van de missie om dit in te zien, anders bouw je voort op iets waarvan bij voorbaat al vaststaat dat het niet werkt. Als je blijft geloven dat vechten en ploeteren met omstandigheden je uiteindelijk zal brengen waar je wil zijn, dan hoop je eigenlijk nog steeds op betere wapens in jouw strijd tegen alles wat je op een negatieve manier raakt.

De metafoor van het monster

Jij bent in een touwtrekgevecht met jouw monster (je negatieve omstandigheden, gedachten, gevoelen, etc.). Tussen jou en het monster is een diepe kloof.

Als jij toegeeft aan je gedachten, gevoelens en de situatie niet te lijf gaat. Als je niet vecht, verlies je de controle en zal je in de diepe kloof vallen. Dus trek je hard terug. Jij wil jouw monster laten verdwijnen in die kloof en geen last meer hebben van de gedachten, gevoelens en situatie.

Maar hoe harder jij trekt, hoe harder het monster terugtrekt, want ook het monster wil niet in het ravijn storten! Hoe meer je probeert om te strijden, hoe zwaarder de strijd wordt.

Wat is de oplossing in deze situatie?

Loslaten! Stop met vechten.

Strijd tegen negatieve gevoelens

Laten we een experiment doen. Probeer vijf minuten lang om absoluut geen negatieve gevoelens te hebben. Haal alles uit de kast en doe ontzettend je best om die gevoelens te onderdrukken of te vermijden. Zeg tegen jezelf dat je geen negatieve gevoelens mag hebben. Wees streng en hard en spreek jezelf bestraffend toe op het moment dat je ook maar iets ervaart wat lijkt op een negatief gevoel. Houd je strikt aan de tijd.

Bij de meeste mensen zorgt het zo strikt hanteren van regels over wat je niet mag voelen voor spanning en tijdens deze oefening dringen negatieve gevoelens zich vaak op. Anderen voelen die negatieve emoties juist na de oefening heel sterk.

Wat doet het bij jou? Is het gelukt om je negatieve gevoelens te vermijden?

Maak nu de vergelijking met situaties in je dagelijks leven en kijk of er overeenkomsten zijn met de manier waarop je met je emoties probeert om te gaan.

Wat gebeurt er als je gevoelens probeert te onderdrukken?

Het is van groot belang dat je in praktijk ziet wat de gevolgen zijn van je strijd. Het kan je helpen in het versterken van het idee dat het misschien beter is om die strijd helemaal niet aan te gaan.

Acties:

  • Maak het werkblad voor jezelf. Als je vragen hebt kun je het meenemen naar één van de gesprekken
  • Gebruik indien nodig het noodplan en de ‘dagplanning’ als je vermoeid, overspannen en/ of burn-out bent.

Leestip:

Deze bijlagen kun je opvragen bij je coach, als je dat interessant vind, en die krijg je dan via de mail toegestuurd.

  • Bijlage: Het verschil tussen ACT en positief denken
  • Bijlage: Creatieve hulpeloosheid; de kracht van erkenning en samen de pijn voelen – Gijs Jansen
  • Bijlage: Vermijden vs Erkennen; het kiezen van een levenshouding – Gijs Jansen

[1] Bron: Denk wat je wilt Doe wat je droomt – Gijs Jansen

Volg jij deze online module zonder persoonlijke begeleiding en merk je dat je toch graag die persoonlijke begeleiding zou willen? Meld je dan via deze link aan voor een GRATIS kennismakingsgesprek en dan bespreken we de opties!

,

Stressgebieden

Helderheid
Bron (Inspirator) – Startpunt

De vier stressgebieden

Ik heb jarenlang de vraag gesteld aan mijn cliënten waar ze stress van kregen in hun leven. En steeds kon ik hun antwoorden passen in een specifiek gebied. Cliënten kregen stress omdat ze druk waren op hun werk, moeilijke omgang met collega’s, moeite met hun leidinggevende, etc. Werk gerelateerd dus. Of cliënten kregen stress over vermoeidheid die ze voelen, pijnklachten die ze hebben, etc. Gezondheid dus. Als ik alle stressklachten goed bekeek zag ik dat er vier gebieden zijn waar je stress over kunt hebben: Gezondheid, werk, relaties en geld.

Gezondheid

Mensen hebben geen tijd om ‘ziek’ te zijn en gaan vaak te lang door. Stress zorgt ervoor dat het hormoon adrenaline wordt aangemaakt en op adrenaline kun je heel lang doorgaan ook al is het niet meer gezond voor je. Mensen hebben ook geen tijd om goed voor zichzelf te zorgen of ze voelen stress over de grote aandacht die ze ‘moeten’ hebben voor gezond eten en gezond bewegen. Veel mensen ervaren stress over hun gezondheid. Als ze moe zijn, pijn hebben, niet goed slapen, gezonde gewoonten niet kunnen volhouden, etc., dan krijgen ze daar stress van.

Als je chronisch ziek bent kun je nog meer stress ervaren over je gezondheid. Als je lichaam achteruit gaat bijvoorbeeld en je steeds minder kunt dan levert dat ook stress op.

Werk

Heel veel mensen hebben last van stress op het werk. Te veel werk in te korte tijd moeten doen voor je gevoel of niet op je plek zitten. Allemaal redenen voor stress op je werk. Maar ook de omgang met je collega’s of je leidinggevende kan voor stress zorgen in je werk.

Vaak leggen we de druk onszelf op en hebben we zelf het gevoel dat we dingen ‘moeten’. We willen graag goed presteren, zijn perfectionistisch en/ of passen onszelf teveel aan de ander aan. Werk is vaak een grote bron van stress.

Relaties

We kunnen ook stress krijgen van onze relaties. Onzekerheid of er nog wel liefde is bij je partner, onzekerheid over wat je vriendinnen van je denken, onzekerheid over wat die kennissen achter je rug om tegen anderen zeggen over jou… Er zijn veel redenen waardoor je stress kunt krijgen van relaties.

Zelfs een hele goede relatie kan stress opleveren, want liefde is een werkwoord. Je moet werken aan je relatie. Je moet energie steken in elkaar begrijpen en met elkaar samenleven. En dat kan soms best stress opleveren. Als bijvoorbeeld de één houd van alleen zijn en de ander van samen zijn dan betekent het dat je om de beurt de ander zal moeten geven wat hij/ zij nodig heeft en dat kan soms stressvolle situaties opleveren.

Relaties kunnen ook stress geven omdat we bang zijn de ander te verliezen. We willen onze partner bijvoorbeeld niet kwijtraken. We zijn bang dat de ander een ongeluk krijgt of ‘er vandoor gaat’.

Geld

Een hele grote bron van stress is geld. We maken ons vaak zorgen over geld. Of er wel genoeg is, of we ons werk en onze inkomstenbron niet kwijt raken. Of de wasmachine het nog even houd want er is nu geen geld om hem te vervangen. Of stress om te beslissen of je dat persoonlijke traject dat zoveel geld kost wel of niet zal aangaan.

Geld is zelfs een stressbron waar we vaak veel angst bij kunnen voelen.

Acties:

Registreer enkele weken in het logboek wat de gevolgen zijn van de manier waarop jij omgaat met vervelende gevoelens in moeilijke situaties. Kijk naar de mate waarin je je verzet en de mate waarin je worstelt, en schrijf op wat het gevolg daarvan is.

Volg jij deze online module zonder persoonlijke begeleiding en merk je dat je toch graag die persoonlijke begeleiding zou willen? Meld je dan via deze link aan voor een GRATIS kennismakingsgesprek en dan bespreken we de opties!

,

Dagelijks gebed

Helderheid
Bron (Inspirator) – Herberg

Bidden

Het verlangen bidt altijd

Augustinus

Heerlijk vond ik het om in het klooster te zijn. Een lange tijd heb ik elke maand een lang weekend in het klooster mee-geleefd. Ik was er langere tijd en deed er ook mijn werk. Vier keer per dag ging de bel voor de gebedsdienst en liet ik al mijn werk vallen en ging naar de kerkzaal om te bidden. Het was heerlijk om even met je hoofd uit je werk te zijn en je even op iets anders te focussen. En na het gebed ging ik frisser weer aan de slag en was ik veel effectiever.

In het klooster was het ook makkelijk. Er was geen ‘keuze’, je ging gewoon. De zusters wachten op je, er is geen uitstel of afstel mogelijk. Maar nu, in mijn privé leven thuis is het een grote uitdaging om ‘te stoppen’ met waar ik mee bezig ben. Benedictus noemt het de kunst van het stoppen. Het is een zoektocht om die kunst te leren voor jezelf. Niemand wacht op je en je kunt gemakkelijk uitstellen en afstellen. Hoe effectief je ook wordt van het gebed tussendoor en hoe heerlijk het ook voelt om weer een fris hoofd te krijgen – het is niet voldoende om gedisciplineerd dagelijks te bidden.

[ld_video]

De kunst is dus om te blijven verlangen en zo in ieder geval altijd te bidden.

En daarnaast is ‘gewoonte’ ook heel belangrijk. Iets dat je 40-90 dagen lang hebt kunnen volhouden wordt een gewoonte en ook dan hoef je er niet meer over na te denken: je doet het gewoon.

Begin met kleine stapjes. Begin met dagelijks in de ochtend, voor je dag start, te bidden. Als dat een gewoonte is geworden ga dan twee keer per dag bidden en bid zowel in de ochtend als in de avond voor je gaat slapen.

Als dat beide een gewoonte is geworden plan dan ook een gebed tussen de middag. En als dat eenmaal een gewoonte is geworden is een gebedsmoment rond het avond eten gemakkelijk om ook nog toe te voegen. En dan heb je zo 4 gebedsmomenten per dag.

Acties:

  • Bekijk de video (duur:2:57)
  • Noteer je verlangen, kijk er regelmatig naar en blijf zo in gebed
  • Begin met 1 gebedsmoment per dag en bouw dat in het komende jaar langzaam op naar meer momenten per dag

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar [email protected] en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding. 

 

,

Dagelijkse voeding

Helderheid
De Bron (Inspirator) – Herberg

Geloven

Je begint met geloven
en je eindigt met zien

Augustinus

Geloof kan verlichten

Voor mij is mijn geloof ontzettend belangrijk. Zeker als ik kijk naar het dragen van mijn zware rugzak. Ik geloof dat ik de kracht krijg om mijn rugzak te kunnen dragen en dat, waar nodig, ik ook gedragen word.

Geloof heeft veel mensen al geholpen bij het dragen van de zware lasten.

In de Bijbel wordt het geloofsleven vaak vergeleken met de fasen in een mensenleven van geboorte tot volwassenheid. Geloven als een kind, groeien naar geestelijke volwassenheid, enz. Het geloofsleven wordt met veel, voor ons herkenbare, dingen vergeleken, het gaat altijd over groei en wat nodig is om tot geestelijke groei te komen.

Het geloof dat wij hebben wordt vergeleken met een mosterdzaadje (Mattheüs 17:20 en Lucas 17:6)! Wij zijn zo’n mosterdzaadje. Het zaad wordt gezaaid. Het valt in de aarde. God zaait ons uit over de wereld. Wij zijn in de wereld gezaaid om te zijn als een licht in de duisternis, als zout in een flauwe maaltijd. Uiteindelijk worden we een grote boom, geplant aan waterstromen, die zijn vrucht geeft op zijn tijd. Ons blad verwelkt niet en alles wat we doen lukt… We staan in vuur en vlam voor God.

Een vuur is zeer aanstekelijk! Hoe snel verspreidt vuur zich niet van de ene plek naar de andere plek? Alles wat in de buurt komt wordt aangestoken, niets ontkomt aan de warmte van het vuur. Als ons geloof zo mag zijn… hoe bijzonder en wonderlijk zou dat zijn!

De Bijbel als basis

Er zijn verschillende manieren hoe je met de Bijbel om kunt gaan in je leven.

  1. Je kunt de Bijbel lezen en de situaties in je leven zo creëren dat ze passen bij wat de Bijbel zegt en erop vertrouwen dat als de Bijbel dat zegt het ook zo zal werken
  2. Je kunt situaties creëren en vervolgens in de Bijbel kijken voor de bijpassende tekst en of wat de Bijbel zegt in de praktijk ook écht zo uitwerkt

Er zijn mensen die graag eerst willen onderzoeken of de Bijbelse principes in de échte wereld ook werkelijk zo uitpakken en werken als je zou willen. Zij gaan bijvoorbeeld ook met psychologische principes naar de Bijbel toe om te ontdekken dat wat ‘in de wereld’ wordt gebruikt ook in de Bijbel staat en vol Bijbelse principes zit.

Maar er zijn ook mensen die eerst de Bijbel onderzoeken en vooraf geloven dat als zij gaan toepassen wat de Bijbel zegt het zal werken en uit zal pakken zoals zij willen. Later ontdekken zij dan bijvoorbeeld dat ze, onbewust, psychologische principes gebruiken die ‘de wereld’ ook gebruikt, maar dat hadden ze op voorhand niet in de gaten.

Welke van de twee is beter?

Gelukkig de mens
die niet meegaat met wie kwaad doen,
die de weg van zondaars niet betreedt,
bij spotters niet aan tafel zit,
maar vreugde vindt in de wet van de HEER
en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht.

Psalm 1 : 1-2

en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht…
Leven vanuit de Bijbel betekent dat je dag en nacht Gods woord leest en je verdiept in zijn wet (zijn woord) zoveel als je kan.

Belangrijk is dus dat je Gods woord blijft onderzoeken. En dat jij je blijvend laat inspireren. De mensen die eerst willen onderzoeken of het klopt en dan Bijbelteksten vinden bij de situatie die ze gecreëerd hebben lijken ook een beetje op de ‘ongelovige Thomas’ en zeggen eigenlijk: ‘Eerst zien en dan geloven’. Zelf wil ik vanuit de Bijbel leven en daarmee bedoel ik dat ik de Bijbel lees en mijn leven zo wil inrichten dat het past bij wat ik lees.

Hoe leef jij?
Ik hoop dat je blijft onderzoeken!

Elke dag mag je de nieuwe dag beginnen met het lezen in de Bijbel en ontdekken wat God je te zeggen heeft!

Acties:

  • Heb jij al een dagelijks moment van stilte, meditatie en Bijbel lezen? Plan het in, elke ochtend weer opnieuw!
,

De 4 gebieden die stress geven

Helderheid
Bron – God – Startpunt

De 4 gebieden

Er zijn 4 gebieden te onderscheiden die ons stress geven in het leven. In de video (hieronder) vertel ik je over deze 4 gebieden.

  • Gezondheid
  • Werk
  • Relaties
  • Geld

Het is belangrijk je bewust te zijn op welke gebieden jij stress ervaart, want als je je er niet bewust van bent kun je er ook niets aan veranderen of iets mee doen.

[ld_video]

Wees niet bezorgd

Stress is een vorm van bezorgdheid. We hoeven niet bezorg de te zijn

,

Analyse

Helderheid
Bron (Inspirator) – Startpunt

Beginpunt

We zijn gewend onszelf te vergelijken met anderen. We vinden onszelf beter, slechter of even goed als ‘de ander’. Als je iets niet kunt is dat vooral lastig als mensen om je heen het wel kunnen. Maar als er geen ‘norm’ zou bestaan dat je dat kan dan zou je er minder moeite mee hebben als jij iets niet kunt.

De enige met wie jij je kunt vergelijken dat ben jij zelf.
Vergelijk jezelf altijd met jezelf.

Ben ik gegroeid ten opzichte van een jaar geleden? Ben ik beter of slechter geworden in iets?

Als je jezelf met jezelf wil vergelijken moet je weten vanaf welk punt je gaat vergelijken. Om jezelf, aan het eind van het traject, met jezelf te kunnen vergelijken moet je dus weten wat je startpunt was toen je begon.

Daarom beginnen we te kijken naar het punt waar je nu bent in je leven. En we gaan kijken naar de regels die jij jezelf oplegt in je leven.

Regelboekje

We zijn opgegroeid in een cultuur die suggereert dat we de manier waarop we ons leven invullen voor een groot deel zelf in de hand hebben. We zijn de baas over veel omstandigheden; wat we eten, met wie we omgaan en hoe we onze dag indelen. Op basis van wat we belangrijk vinden, en hoe we vinden dat ons leven eruit zou moeten zien, hebben we een breed scala aan regels opgesteld waaraan de omgeving moet voldoen. Denk daarbij aan begrippen als rechtvaardigheid, eerlijkheid, vertrouwen, respect en normen en waarden.

Het doel van die regels is controle/voorspelbaarheid. Je wilt in feite jezelf en je omgeving veilig maken door duidelijke regels te stellen. Voorbeelden zijn: ik moet niet zeuren, mensen moeten hun afspraken nakomen, ik moet spontaan doen tegen iedereen, ik mag niet laten zien dat ik bang ben, het huis moet schoon zijn.

Hoe meer regels we opstellen, hoe meer controle we denken te hebben. Maar is dat eigenlijk wel zo? En leidt controle tot meer geluk? In ieder geval leidt het tot een gevoel van veiligheid op de korte termijn. Iemand die lijdt aan paniekaanvallen kan bijvoorbeeld regels opstellen over kalmeringsmiddelen die altijd mee moeten, of dat afspraken worden afgezegd bij gevoelens van onrust.

Het gevaar van deze regels is dat er op den duur steeds meer regels bijkomen en ze steeds strenger worden gehanteerd. En dan kunnen regels de vrijheid enorm inperken. En daarnaast houdt je omgeving zich vaak niet aan deze regels en ben je zelf ook niet altijd in staat deze na te leven. Want soms ben je gewoon niet spontaan en soms komen er mensen te laat.

Zodra de omgeving niet voldoet aan jouw regels ontstaat er een onhoudbare situatie. Zo ben je iedere keer dat een regel niet wordt nageleefd, slachtoffer van die regel.

Iedere keer als een regel wordt overtreden, voel je je namelijk rot. Het verstand houdt je in een wurggreep door jou en je omgeving steeds weer onmogelijke eisen op te leggen. Regels steken elkaar bovendien aan. Hoe vaker je bepaalde regels hanteert, hoe meer het er worden en hoe strenger ze worden[1].

Acties:

  • Maak het werkblad.
  • Vul ook het regelboekje in (zie tabblad materialen) en geef per regel aan hoe streng deze is (op een schaal van 1 tot 10)!

Als je vragen hebt of ergens tegenaan loopt kun je deze altijd in een persoonlijk gesprek stellen. Als je (nog) geen persoonlijke gesprekken hebt dan kun je altijd een mailtje sturen met je vragen naar [email protected] en dan kijken we samen of het via de mail kan of dat we één of meer afspraken plannen voor persoonlijke begeleiding. 

[1] Bron: Gijs Jansen, Tim Batink, Time to ACT! (2014, Thema) & Gijs Jansen, Denk wat je wilt, doe wat je droomt